مراحل انحصار وراثت املاک قولنامه‌ ای

در این مقاله قرار است درباره انحصار وراثت املاک قولنامه‌ای توضیح دهیم. به صورت کلی به تقسیم اموال به جا مانده از متوفی بین وراث قانونی ایشان انحصار وراثت گفته می‌شود. منظور از اموال به جا مانده اموالی است که دارای سند رسمی به نام متوفی باشد. سندی که در دفتر ثبت اسناد رسمی به ثبت رسیده باشد. اما ممکن است افراد بنا بر دلایلی که در ادامه توضیح می‌دهیم سند رسمی از اموال خود نداشته باشند و به صورت قولنامه‌ای آن را خریده باشند. در ادامه این مقاله درباره ملک قولنامه ای در انحصار وراثت توضیحات کاملی می‌دهیم.

املاک قولنامه‌ ای

برای توضیخ درباره انحصار وراثت ملک قولنامه‌ای باید کمی درباره انتقال املاک به صورت قولنامه‌ای توضیح دهیم. تمام املاکی که معامله می‌شوند ممکن است دارای سند رسمی برای انتقال به خریدار نباشند. در این حالت یک متن در بنگاه‌های معاملات املاک تنظیم می‌شود و توافقات خریدار و فروشنده در آن قید می‌شود که به آن معامله قولنامه‌ای گفته می‌شود. دلایل مختلفی برای انتقال املاک به صورت قولنامه‌ای وجود دارد. برای مثال ممکن است یک واحد مسکونی در منطقه‌ی غیر مسکونی ساخته شود، یا آپارتمان ساخته شده دارای طبقه غیر مجاز باشد یا در پارکینگ آپارتمان یک واحد مسکونی ساخته شود یا آپارتمان ساخته شده باعث تعریض خیابان شود. به صورت کلی هر دلیلی که باعث شود مالک نتواند پایان کار یک ملک را از شهرداری دریافت کند باید ملک خود را به صورت قولنامه‌ای انتقال دهد. از آنجایی که قولنامه در دفتر ثبت اسناد رسمی تنظیم و ثبت نمی‌شود اعتبار آن از سند شش دانگ یا تک برگ کمتر است و در خیلی مواقع قابل استناد نیست.

دریافت گواهی انحصار وراثت

بر اساس قانون تقسیم ترکه و انحصار وراثت، به صورت کلی برای تقسیم ترکه و یا تقسیم اموال بین وراث متوفی، باید گواهی انحصار وراثت دریافت شود. برای دریافت گواهی انحصار وراثت باید ابتدا گواهی فوت متوفی توسط اعضای خانواده، مالک ملکی که متوفی در آن فوت کردند، کارکنان قبرستان یا نیروی امدادی دریافت شود. بعد از دریافت گواهی فوت باید وراث قانونی متوفی، افراد ذینفع در انحصار وراثت یا وکیل قانونی آنها به دفتر ثبت اسناد رسمی مراجعه کنند. علاوه بر افراد گفته شده باید سه نفر از افرادی که همه وراث قانونی متوفی را می‌شناسند (نه اعضای خانواده) شهادت دهند که متوفی ورثه‌ای غیر از افرادی که نام آن‌ها در استشهادیه قید شده ندارد. پس از دریافت استشهادیه انحصار وراثت باید به اداره مالیات مراجعه تا مالیات بر ارث اموال متوفی با توجه به نوع اموال و طبقات ارث مشخص شود. در مرحله بعد باید وراث، افراد ذینفع یا وکیل انحصار وراثت آنها به شورای حل اختلاف شهری که آخرین محل سکونت متوفی بوده مراجعه کنند تا دادخواست انحصار وراثت تنظیم و ثبت شود. بعد از ثبت دادخواست نوبت به چاپ آگهی انحصار وراثت در روزنامه رسمی می‌رسد تا اطمینان حاصل شود متوفی ورثه‌ای غیر از افرادی که نام آنها در استشهادیه ذکر شده ندارد. در نهایت بعد از طی کردن همه مراحل گفته شده، امکان دریافت گواهی انحصار وراثت وجود دارد. البته برای این که این مراحل سریع‌تر طی شود و زحمت شما نیز کاهش یابد می‌توانید از وکیل برای دریافت گواهی انحصار وراثت کمک بگیرید.

مراحل انحصار وراثت املاک قولنامه‌ ای

حال با فرض این‌که متوفی املاک قولنامه‌ای از خود به جا گذاشتند باید بدانیم که مراحل انحصار وراثت آن به چه صورت است. امکان دریافت گواهی انحصار وراثت و تقسیم اموال با قولنامه وجود ندارد. بعد از فوت متوفی که ملک قولنامه‌ای دارند باید وراث برای دریافت سند رسمی ملک اقدام کنند. برای این‌کار باید خسارات و عوارض مربوط به شهرداری را پرداخت کنند. راه حل دیگر این است که اگر به خاطر ایرادات شهرداری نتوانستند پایان کار دریافت کنند باید مشکل را بر طرف کنند. تا بتوانند پایان کار شهرداری را دریافت کنند. مورد دیگر برای انحصار وراثت ملک قولنامه‌ای  این است که فروشنده باید برای دریافت سند رسمی اقدام کند. در صورتی که فروشنده راضی به دریافت سند رسمی نشود وراث می‌توانند به دادگاه مراجعه و با ارائه مدارک فروشنده را مجبور به دریافت سند رسمی کنند.

انحصار وراثت املاک بدون سند

برای انحصار وراثت املاک بدون سند باید به شهرداری مراجعه کرد تا بتوانند برای دریافت سند اقدام کنند. حالت اول زمانی است که باید تخلفات و مشکلات ناشی از عدم دریافت پایان کار را بر طرف کنند. در حالت دوم باید بدهی‌های شهرداری و خسارات آن را پرداخت کنند تا بتوانند برای دریافت سند تک برگ اقدام کنند.

استعلام اموال قولنامه‌ای

برای انحصار وراثت املاک قولنامه‌ای ممکن است نیاز به استعلام این املاک باشد. برای این کار باید وراث یا وکیل آنها به شهرداری مراجعه کند تا از میزان خسارات و بدهی‌های ساختمان و موارد ضروری دیگر مطلع شوند.

مدارک مورد نیاز برای انحصار وراثت

مدارک مورد نیاز برای انحصار وراثت شامل موارد زیر است:

• شناسنامه و کارت ملی همه وراث
• گواهی فوت متوفی
• استشهادیه انحصار وراثت
• عقدنامه متوفی (در صورت تاهل)
• قولنامه ملک
• سند رسمی ملک
• وصیت‌نامه متوفی

مالیات بر ارث

نرخ مالیات بر ارث اموال متوفی بسته به نوع اموال و طبقات ارث متفاوت است. به صورت کلی مالیات برای طبقه سوم بیشتر از طبقه اول و دوم است. طبقه اول کمترین مالیات را پرداخت می‌کند. انحصار وراثت املاک قولنامه‌ای هم با پرداخت مالیات بر ارث انجام می‌شود. اگر ملک تجاری باشد مالیات آن برای طبقه اول 3 درصد، طبقه دوم 6 درصد و طبقه سوم 12 درصد است. مالیات ملک مسکونی برای طبقه اول 7/5 درصد، طبقه دوم 15 و طبقه سوم 30 درصد است. مالیات ملک اداری طبقه اول، دوم و سوم به ترتیب 3، 6 و 12 درصد است. البته توجه داشته باشید که این نرخ‌های اعلام شده از سال 95 است. اگر متوفی قبل از سال 95 فوت شده باشند مالیات بر ارث اموال ایشان مطابق سال‌های قبل محاسبه می‌شود.

نتیجه‌گیری برای انحصار وراثت املاک قولنامه‌ ای

برای انحصار وراثت املاک قولنامه‌ای باید ابتدا سند رسمی دریافت شود و امکان انجام انحصار وراثت با قولنامه وجود ندارد. برای این‌کار باید یا مشکلات ملک برطرف شود یا خسارات شهرداری پرداخت شود. بعد از دریافت سند رسمی که در دفتر ثبت اسناد رسمی تنظیم شده باشد، وراث قانونی متوفی یا وکیل آنها می‌تواند برای تقسیم اموال اقدام کند. به طور کلی ملک قولنامه ای در انحصار وراثت تا زمانی که سند رسمی برای آن دریافت نشود امکان تقسیم ارث وجود ندارد. برای خرید و فروش ملک قولنامه ای متوفی حتما باید سند رسمی برای آن دریافت شود.

سوالات متداول

1. اموال قولنامه ای چیست؟

ملک قولنامه‌ای به ملکی گفته می‌شود که دارای سند رسمی نیست و از قولنامه برای آن استفاده می‌کنند.

2. مراحل انحصار وراثت ملک قولنامه ای چگونه است؟

ملک قولنامه ای برای انحصار وراثت ابتدا باید سند رسمی دریافت کند.

3. مدارک لازم برای انحصار وراثت ملک بدون سند چیست؟

گواهی فوت متوفی، استشهادیه انحصار وراثت، شناسنامه متوفی، عقدنامه متوفی (درصورت تاهل)، شناسنامه وراث، قولنامه ملک و وصیت نامه متوفی در صورت وجود مدارکی هستند که برای انحصار وراثت نیاز است.