انحصار وراثت سرقفلی

در این مقاله قرار است درباره انحصار وراثت سرقفلی توضیح دهیم. سرقفلی هم مانند دیگر اموال به جا مانده از متوفی باید بین وراث تقسیم شود. هیچ یک از وراث حق ندارند بدون اجازه همه وراث سر قفلی را به فرد دیگری انتقال دهند. به صورت کلی سرقفلی با اجازه مالک مغازه قابل انتقال است.

سرقفلی چیست؟

برای توضیح درباره انحصار وراثت سرقفلی باید ابتدا به تعریف سرقفلی بپردازیم. فرض کنید شما ملک تجاری را اجاره و کسب کاری در آن راه اندازی کردید و بعد مدتی کسب و کار شما دچار رونق شده و اعتبار زیادی به واسطه کار شما به ملک داده شده است.

در اصطلاح آن مغازه یا ملک تجاری به ملک خوش نامی برای کسب و کار تبدیل شده.

در این حالت چون به واسطه کسب و کار شما به آن ملک اعتبار داده شده است پس سرقفلی آن ملک برای شما است که می‌توانید با پرداخت مبلغی پول به مالک در قرارداد بین خودتان سر قفلی را به نام خود داشته باشید.

نحوه انتقال سرقفلی

برای انتقال سرقفلی چند راه وجود دارد. این که مستاجر و مالک ملک تجاری در قراردادی به توافق برسند که مستاجر مبلغی را به مالک تحت عنوان سر قفلی پرداخت کند.

در حالت بعدی وقتی سرقفلی به مستاجر تعلق می‌گیرد که مستاجر و مالک در قراردادی به توافق برسند که مستاجر هر سال اجاره (با توجه به تعرفه هر سال) را پرداخت کند و به صورت مجدد قرارداد سالانه تمدید شود.
در این صورت اگر مالک به هر دلیلی حکم تخلیه به مستاجر دهد باید سرقفلی را به نرخ روز به ایشان پرداخت کند.

بیشتر بخوانید: مراحل انحصار وراثت

انحصار وراثت سرقفلی چگونه انجام می‌شود؟

همان طوری که در ابتدای مقاله عنوان کردیم سر قفلی مغازه یا یک ملک تجاری مانند دیگر اموال به جا مانده از متوفی است. پس باید با توجه به طبقه وراث بین‌شان تقسیم شود.
برای تقسیم سر قفلی بین وراث باید مراحل انحصار وراثت به صورت کامل طی شود. در صورتی که وراث برای انحصار وراثت سر قفلی به توافق نرسند باید از دادگاه اقدام کنند و طرح شکایت انجام دهند.
در این صورت از ابتدا ارزش سرقفلی محاسبه می‌شود، وراث تائید می‌شوند و تقسیم سر قفلی انجام می‌شود.

در صورتیکه مستاجر بدون اجازه مالک و صرفا بر اساس اینکه بعد از فوت ایشان مالیات به سرقفلی تعلق نگیرد، سر قفلی را به وراث منتقل کند، این انتقال از نظر قانونی انجام نمی‌شود.
مگر اینکه مالک در قراردادی که بین خود و مستاجر تنظیم کردند این حق را به مستاجر داده باشد.

انتقال قانونی سر قفلی

برای انحصار وراثت سرقفلی باید روش‌های انتقال سرقفلی را بدانیم. سر قفلی بر چند اساس قانون انتقال می‌باشد. انتقال اختیاری، انتقال قهری و قضایی.

انتقال اختیاری همان موردی است که مالک و مستاجر در قراردادی و با مبالغه مبلغی پول، سر قفلی را واگذار می‌کنند.

انتقال قهری نوعی انتقال است که بعد از فوت مستاجر به صورت غیر ارادی حق سر قفلی به وراث می‌رسد و آنها حق دخل و تصرف در سر قفلی را دارند.

در انتقال قضایی سرقفلی حق واگذاری یا انتقال به مستاجر داده شده است.

بیشتر بخوانید: مزایای اخذ گواهی انحصار وراثت توسط وکیل

مطالبه سرقفلی

برای مطالبه سرقفلی و انحصار وراثت سرقفلی  باید به شورای حل اختلاف مراجعه کرد و دادخواستی مبنی بر مطالبه سرقفلی به دادگاه تقدیم کرد. دادخواست به شرح زیر است:

ریاست محترم دادگاه احتراما به استحضارمی رساند

به موجب سند اجاره رسمی شماره…مورخ…دفترخانه…..عادی مورخ……توافق شفاهی مستأجر شش دانگ، یک باب مغازه در ملک خوانده محترم واقع در نشانی….. بودم. برابردرخواست موجر مجبور به تخلیه ملک شده‌ام. نظر به اینکه مطابق اجاره‌نامه در بدو انعقاد عقد اجاره مبلغ… ریال به عنوان سرقفلی به موجر پرداخت شده است لذا با تقدیم این دادخواست تقاضای صدور حکم به پرداخت سرقفلی به ارزش… ریال با احتساب کلیه هزینه‌های دادرسی از محضر عالی مورد استدعاست.

بیشتر بخوانید: انحصار وراثت دیه چگونه محاسبه می شود؟

قوانین مربوط به انحصار وراثت سرقفلی

ماده ۱۱ قانون روابط موجر و مستاجر ۱۳۵۶

دفا‌تر اسناد رسمی مکلفند علاوه بر نکاتی که به موجب قوانین و مقررات باید رعایت شود نکات زیر را در اجاره‌نامه تصریح بنمایند:

شغل موجر و مستاجر و اقامتگاه موجر به طور کامل و مشخص.

نشانی کامل مورد اجاره و قید اینکه از لحاظ رابطه اجاره این محل اقامتگاه قانونی مستاجر می‌باشد مگر اینکه طرفین به ترتیب دیگری ‌تراضی نموده باشند.

عین مستاجره در تصرف کدام یک از طرفین می‌باشد و در صورتی که در تصرف مستاجر نیست تحویل آن در چه مدت و با چه شرایطی صورت خواهد گرفت.

مهلت مستاجر برای پرداخت اجاره بها منتهی ده روز از تاریخ سررسید هر قسط خواهد بود، مگر اینکه طرفین به ترتیب دیگری زاید برین ‌مدت توافق کرده باشند که در این صورت ترتیب مذکور باید در سند قید گردد.

اجاره به منظور سکنی یا کسب یا پیشه یا تجارت با تعیین نوع کسب و پیشه و تجارت و هر‌گاه به منظور دیگری باشد قید آن به طور صریح.

مستاجر حق انتقال به غیر را کلاً یا جزئاً یا به نحو اشاعه دارد یا خیر.

تعهد مستاجر به پرداخت اجرت‌المثل پس از انقضاء مدت و یا فسخ اجاره تا موقع تجدید اجاره یا تخلیه ملک به میزان اجرت‌المسمی.

بیشتر بخوانید: ثبت نام سامانه ثنا با گوشی

‌ماده ۱۱ قانون روابط موجر و مستاجر ۱۳۷۶

اماکنی که قبل از تصویب این قانون به اجاره داده شده از شمول این قانون مستثنی و حسب مورد مشمول مقررات حاکم بر آن خواهند‌ بود.