چک، نوعی سند تجاری بوده که به واسطه بانک، به اشخاص دارای شرایط، واگذار می‌شود. در واقع چک، جایگزین پول نقد شده و صادرکنندگان چک برای انجام معاملات بزرگ و خرید و فروش، از چک به جای پول نقد استفاده می‌کنند.
بر اساس ماده ۳۱۰ قانون تجارت «چک نوشته ای است که به موجب آن صادر کننده وجوهی را که در نزد محال‌علیه دارد کلاً یا بعضاً مسترد یا به دیگری واگذار می‌نماید.» همچنین بر طبق ماده ۳۱۱ قانون تجارت «در چک باید محل و تاریخ صدور قید شده و به امضای صادرکننده برسد. پرداخت وجه نباید وعده داشته باشد.» بنابراین بر اساس قانون صدور چک، ثبت تاریخ روی چک بدون تاریخ الزامی است.
چک شامل انواع مختلفی اعم از چک صیادی، تأیید شده، چک تضمین شده، چک بین بانکی، چک بانکی و چک مسافرتی است که اغلب برای انجام معاملات، با حجم زیاد پول استفاده می‌شود. در این مقاله به بررسی تفاوت چک بانکی و بین بانکی می‌پردازیم. بنابراین برای دریافت مشاوره یا نحوه شکایت برای چک برگشتی با مشاوران حقوقی و وکیل چک برگشتی مؤسسه حقوقی دادسو به صورت رایگان در ارتباط باشید و از خدمات این مجموعه بهره‌مند شوید.
چک بین بانکی چیست؟
چک بین بانکی به چکی گفته می‌شود که بر طبق درخواست مشتری برای انتقال پول از یک بانک به بانک دیگری سپرده شده و یک رمز برای آن چک صادر می‌شود. وجه چک بین بانکی به صورت نقدی قابل پرداخت نبوده و باید به حساب شخص متقاضی در یک بانک واریز شود.
چک بین بانکی یا چک رمزدار یکی از مطمئن ترین روش‌ها برای انتقال پول به شمار می‌رود و مشکلاتی نظیر سرقت برای صاحب چک به وجود نمی‌آید زیرا این چک فقط بین بانک‌ها قابل انتقال است. همچنین اگر چک رمزدار یا چک بین بانکی مفقود شود، مبلغ پول تنها به شماره حساب صاحب چک واریز می‌شود.
چک بین بانکی حواله ای صادر شده است که باید در یک حساب بانکی خوابیده شود و نمی‌توان چک را واگذار کرد یا در ازای چک، از شخصی، پول نقد گرفت. بنابراین امکان نقد کردن چک در بانک وجود ندارد.
مزایای چک بین بانکی چیست؟
- چک بین بانکی یکی از مطمئن ترین و امن ترین چک‌ها برای انتقال مبلغ زیاد پول محسوب می‌شود.
- چک بین بانکی قابلیت نقدینگی ندارد و تنها در حساب بانکی قید شده روی چک، قابل نگهداری است.
- در صورت سرقت یا مفقود شدن چک بین بانکی، خطری چک را تهدید نخواهد کرد زیرا مبلغ چک تنها به همان شماره حساب، صاحب حساب واریز می‌گردد.
چک بانکی چیست؟
چک بانکی نوعی از چک است که بر اساس درخواست مشتری از سمت بانک در وجه شخص حقیقی یا شرکت حقوقی با استفاده از فرمت خاص و رمز مشخص صادر می‌شود. چک بانکی با امضای صاحب چک برای چکی که در وجه شخص حقیقی صادر می‌گردد، معتبر بوده و غیر قابل انتقال است.
نحوه صادر کردن چک بانکی و چک بین بانکی شبیه به یکدیگر است و دارنده حساب با مراجعه به شعبه بانکی که در آن حساب دارد، درخواستش مبنی بر صدور چک بانکی در وجه فرد حقیقی یا حقوقی را ارائه می‌دهد.
برای صدور چک بانکی به شماره حساب صاحب چک نیاز است زیرا باید روی برگه چک قید شود. صاحب چک نیز بعد از دریافت چک، به یکی از شعب بانکی مراجعه کرده و آن را نقد می‌کند. یکی از مهم‌ترین مزایای چک بانکی این است که قابلیت انتقال به فرد دیگری را دارد و صاحب چک برای واگذاری چک به فرد دیگر، تنها باید پشت چک را امضا کند تا آن شخص بتواند چک را در بانک نقد کند.
هر چند که مزیت خوبی برای چک بانکی به شمار می‌رود اما امنیت چک بانکی پایین آمده و احتمال سرقت و مفقود شدن آن زیاد است. همچنین در صورت مفقود شدن چک بانکی، وصول چک توسط هر شخص دیگری امکان پذیر است.
بنابراین اگر چک بانکی مفقود شود، صاحب چک باید به بانک مراجعه کرده و فرم مفقودی چک را پر کند. بانک بعد از احراز هویت صاحب چک و استعلام چک، چک را باطل کرده و چک بانکی جدید صادر می‌کند.
مزایای چک بانکی چیست؟
- نقد کردن چک بانکی در همه شعبه‌های بانک امکان پذیر است.
- اگر چک بانکی توسط صاحب چک امضا و پشت نویسی شود، انتقال چک به شخص دیگری امکان پذیر است.
- امکان انتقال هر مبلغ پولی با چک بانکی وجود دارد.
- برای صادر شدن چک بانکی باید یک درخواست کننده حقیقی یا حقوقی وجود داشته باشد.
- صدور چک تنها در وجه حامل و بدون ذکر نام، امکان پذیر نیست.
تفاوت چک بانکی و بین بانکی چیست؟
- چک بین بانکی باید به درخواست مشتری صادر شود و بدون فرمت خاص و رمز مشخص که تنها توسط بانک صادر می‌گردد، وجه قانونی ندارد.
- چک بین بانکی به نام بانک دیگری صادر می‌شود. بنابراین صاحب چک بعد از دریافت چک می‌تواند آن را به حساب خودش بخواباند اما امکان دریافت وجه نقدی در مقابل چک ندارد.
- چک بین بانکی دارای امنیت بالاتری نسبت به چک بانکی بوده و امکان سوء استفاده از چک بین بانکی در زمان مفقودی یا سرقت وجود ندارد زیرا شماره حساب چک، کاملاً مشخص است و توسط بانک به شماره حساب درج شده روی چک، وجه واریز می‌شود.
- چک بین بانکی بر خلاف چک بانکی، باید به حساب خود شخص خوابانده شود.
- مبلغ نوشته شده در چک بانکی باید ماشینی ثبت شود زیرا به روش دست نویسی غیر قابل قبول بوده و قانونی نیست.
- چک بانکی به علت اینکه صاحب چک پشت چک را در وجه شخص حقیقی یا حقوقی مهر و امضا می‌کند، امکان انتقال آن به هر فردی که پشت چک را امضا کند، وجود دارد و هر فردی می‌تواند با مراجعه به بانک، چک را نقد کند.
- چک بانکی اگر سرقت یا مفقود شود، توسط فرد سرقت کننده، چک نقد می‌شود.
- امکان واگذار شدن چک بین بانکی به شخص دیگری غیر از فردی که مشخصات او روی چک درج شده، وجود ندارد. اما چک بانکی با پشت نویسی و امضا، امکان واگذار شدن به شخص دیگری را دارد.
با توجه به آنچه در این مقاله از مجله حقوقی دادسو بیان کردیم، برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه چک و مهلت برگشت زدن چک یا شکایت از چک ثبت نشده با بهترین وکلا و کارشناسان حقوقی این مجموعه ارتباط برقرار کنید.
سوالات متداول
1. چک بانکی چیست؟
چک بانکی بر اساس درخواست مشتری از سمت بانک در وجه شخص حقیقی یا شرکت حقوقی با استفاده از فرمت خاص و رمز مشخص صادر می‌شود.
2. چک بین بانکی چیست؟
چک بین بانکی بر طبق درخواست مشتری از سمت یک بانک به بانک دیگری سپرده شده و یک رمز برای آن چک صادر می‌شود. وجه چک بین بانکی به صورت نقدی قابل پرداخت نبوده و باید به حساب شخص متقاضی در یک بانک واریز شود.
