یکی از قوانین مدنی که پس از فوت فردی مورد توجه قرار میگیرد قانون ارث است. بر اساس این قانون، هر فردی که فوت کند خویشاوندان سببی و نسبی او از متوفی ارث میبرند. تقسیم ارث بر اساس طبقات ارث و پس از تحریر ترکه و مشخص شدن اموال به جا مانده از متوفی مشخص خواهد شد.
از جمله مواردی که برای تقسیم ارث مطرح میشود ارث بردن از قیم است. در این مطلب دادسو شرایط ارث بردن محجور از قیم را ارائه کردهایم. در صورتی که برای انحصار وراثت نیاز به اطلاعات بیشتری دارید، با مشاورین موسسه حقوقی دادسو در ارتباط باشید.
قیم کیست؟
قبل از اینکه در مورد ارث بردن از قیم صحبت کنیم، لازم است درباره قیم و شرایط او اطلاعات به دست بیاورید طبق قانون، قیم فردی است که به حکم دادگاه برای محجوری که از پدر و جد پدری (ولی خاص) برخوردار نیست تعیین میشود، تا به امور مالی و برخی از امور غیرمالی فرد محجور رسیدگی کند. این فرد نباید دارای فساد اخلاقی، محجوریت، ورشکستگی و محکوم به کلاهبرداری باشد.
بر اساس ماده 1218 قانون مدنی، برای صغاری که ولی خاص ندارند، مجانین و اشخاص غیر رشید که جنون یا عدم رشد آنها متصل به زمان صغر آنها بوده و ولی خاص نداشته باشند و مجانین و اشخاص غیر رشید که جنون یا عدم رشد آنها متصل به زمان صغر آنها نباشد قیم تعیین میشود.
هر شخص واجد شرایطی که دادگاه مدنی صلاح بداند و مناسب بداند مانند مادر، مادربزرگ، دایی، عمو، خواهر، بردار یا حتی شخصی غریبه میتواند به عنوان قیم انتخاب شود.

آیا ارث بردن محجور از قیم خود امکانپذیر است؟
برای اینکه ارثی از قیم به فرد محجور برسد لازم است که نام فرد در وصیتنامه ذکر شده باشد، یا اینکه بین قیم و محجور رابطه نسبی یا سببی وجود داشته باشد. همچنین وجود موانع ارث مانع از این میشود که محجور از قیم خودش ارث ببرد و نباید این موانع وجود داشته باشند. از جمله موانع ارث میتوان به قتل متوفی به دست محجور یا محرومیت او از ارث اشاره کرد.
شرایط ارث بردن از قیم
شرایط ارث بردن قیم از متوفی طبق قانون مدنی و قانون امور حسبی ارائه شده است. شرایطی که به موجب آنها یک فرد محجور میتواند از قیم خودش ارث ببرد عبارتند از:
- قیم با محجور رابطه نسبی یا سببی داشته باشد.
- قیم زودتر از فرد محجور فوت کند.
- در صورت وجود رابطه نسبی محجور و قیم، محجور در طبقهای از ارث باشد که هیچ یک از افراد طبقات و درجات بالاتر ارث نسبت به او وجود نداشته باشند.
- موانع ارث مانند کفر، محجور، دارای جنون ادواری بودن یا محجور غیر رشید وجود نداشته باشد.
- قیم تا یک سوم اموال خود را نسبت به محجور وصیت کرده باشد.
طبق قانون مدنی محجوری که موانع ارث را پیش رو نداشته باشد میتواند از قیم خودش ارث ببرد و مالک بخشی از اموال و داراییهای به جا مانده از متوفی خواهد بود.
نحوه تقسیم ارث قیم
در صورتی که شرایط ارث بردن محجور از قیم برقرار باشد، باید به صورت قانونی فرد برای تقسیم ارث اقدام کند. طبق قانون مدنی برای نحوه تقسیم ارث قیم، لازم است که یکی از وراث یا اشخاص ذینفع مانند قیم جدید شخص محجور مراحل قانونی تقسیم ارث مانند گرفتن گواهی فوت، تنظیم استشهادیه محضری تعیین وراث و ثبت دادخواست صدور گواهی انحصار وراثت را ارائه کند، تا وراث قانونی فرد قیم مشخص شوند.
هریک از وراث یا اشخاص ذینفع در اموال متوفی مانند محجور میتوانند اقدام به ثبت دادخواست تقسیم ترکه کنند، تا شورای حل اختلاف حکم لازم در این زمینه را صادر کند. پس از تعیین سهمالارث هر فرد، باید مبلغ تعیین شده برای مالیات بر ارث، انتقال یا تنظیم سند و… توسط قیم جدید محجور یا… پرداخت شود. سپس فردی که مالک ارث شده میتواند براساس قانون انحصار وراثت برای تصرف سهمالارث خودش اقدام کند.
سهمالارث هر فرد با توجه به طبقات ارث و قانون مشخص میشود. به عنوان مثال زن به عنوان همسر مردی که قیم او شده مالک یک هشتم اموالش خواهد بود؛ اما در صورتی که محجور تنها فرزند متوفی باشد و همسر و والدین فرد در قید حیات نباشند، کل اموال متوفی به او ارث خواهد رسید.
جمع بندی
یکی از موارد پیچیده مطرح شدن در قانون مدنی تقسیم و تحریر ترکه است. طبق این قانون در صورتی که فردی قیم دیگری باشد و با او رابطه نسبی یا سببی داشته باشد، فرد محجور پس از فوت قیم مالک بخشی از ارث او خواهد شد. در این مطلب شرایط کلی ارث رسیدن از قیم به محجور را ارائه کردهایم. برای تقسیم ارث و انحصار وراثت قانونی در کمترین زمان با وکلای پایه یک دادگستری موسسه دادسو در ارتباط باشید.
سؤالات متداول
آیا مادر میتواند قیم باشد؟
در صورت فوت پدر و جد پدری و داشتن شرایط مالی مناسب مادر میتواند قیم فرزندانش شود.
نحوه تعیین قیم برای محجور چگونه است؟
برای تعیین قیم ابتدا باید حجر فرد ثابت شود، سپس از طریق دادخواست ثبت شده از طریق دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی قیم میتواند مراحل قیومیت فرد محجور را انجام دهد.
دادسو چیست؟
دادسو یک موسسه حقوقی است که تمامی مجوزهای لازم را از کانون وکلای دادگستری مرکز، قوه قضاییه و اداره ثبت اسناد اخذ کرده است. دادسو کلیه خدمات حقوقی، وکالتی و کنسولی را به ایرانیان داخل و خارج از کشور ارائه میکند.
چگونه میتوانم با دادسو در ارتباط باشم؟
شما میتوانید از طریق واتساپ، تلگرام و یا تماس با شماره ۰۲۱۹۱۰۷۹۱۰۳ با کارشناسان حقوقی دادسو در ارتباط باشید. همکاران ما با حوصله پاسخگوی شما هستند.
چگونه می توانم با وکلای دادسو جلسه داشته باشم؟
جلسات مشاوره وکلای دادسو به دو صورت حضوری و آنلاین برگزار میشود. برای برگزاری جلسه با وکلای دادسو با کارشناسان حقوقی دادسو در ارتباط باشید تا برای شما وقت ملاقات تنظیم کنند.