در این مطلب قصد داریم به موضوعی چون توقیف اموال برای چک برگشتی بپردازیم اما قبل از پرداختن به این روش از مطالبه بدهی، خالی از لطف نیست که علاوه بر آشنایی با مفهوم چک، با چک برگشتی و دلایل برگشت خوردن آن نیز آشنا شوید.
چک برگشتی چیست؟
برای اینکه بدانید چک برگشتی چیست، باید با مفهوم چک آشنا شوید. همانطور که ذکر شد، چک از اسناد تجاری و برگه ای با ارزش مالی است که به عنوان جایگزین مناسبی برای پول نقد ایفای نقش می‌کند. صادر کننده این سند مالی، پس از اینکه مبلغ مورد نظر و تاریخ وصول آن را در چک درج کرد، باید آن را تحویل شخص مورد نظر دهد.
در حقیقت فرد صادر کننده چک، آن را برای پرداخت در زمان حال و آینده مورد استفاده قرار می‌دهد. حال برای تکمیل مطلب باید بگوییم که چک برگشتی، چکی است که دارای وجوه کافی در حساب مشتری بانک (صاحب حساب) برای پوشش آن نیست، این یعنی وقتی دارنده چک جهت وصول وجه آن در مهلت مندرج در چک یا قبل از مهلت برگشت زدن چک به بانک برود، حساب صادر کننده خالی از وجه مورد نظر است، پس اصطلاحاً آن چک برگشت می‌خورد.
این سند به چک بلا محل یا چک بی محل نیز شهرت دارد که صدور آن، جرم محسوب می‌شود و بخش عمده ای از پرونده‌های قضایی کشور ایران را تشکیل می‌دهد.
مطالبه بدهی از طریق دریافت گواهی عدم پرداخت
در صورتی که به عنوان شخص دارنده چک به بانک مراجعه کنید و پس از ارائه این حواله و انجام اقدامات لازم، چک وصول نشود، می‌توانید گواهی عدم پرداخت چک که توسط بانک صادر می‌شود را از آن شعبه دریافت و در این راستا به مراجع قضایی صالح مراجعه نمایید.
در مرحله مطالبه بدهی به عنوان شخص معترض با انجام واخواست (اعتراض دارنده چک یا سفته به عدم پرداخت وجه آن در تاریخ سررسید) و به استناد گواهی عدم پرداخت چک که از بانک دریافت کرده اید، باید در جهت شکایت برای چک برگشتی و وصول مطالبات از طریق مراجع مذکور اعم از دادگاه حقوقی و یا شورای حل اختلاف اقدام کنید.
شیوه‌های توقیف اموال صادر کننده برای چک برگشتی
با توجه به فوری بودن پرداخت چک، فرد دارای چک می‌تواند از تنظیم دادخواست و دریافت گواهی عدم پرداخت در جهت توقیف اموال برای چک برگشتی از طریق مراجع ذی صلاح اقدام کند. مراجع صلاحیت دار به روش‌های ذیل می‌توانند در راستای توقیف اموال صاحب حساب در مسیر شکایت به فرد دارنده چک کمک کنند:
شکایت از طریق مراجع کیفری
در صورتی که چک به تاریخ روز صادر شده باشد، شخص دارای چک می‌تواند به استناد گواهی عدم پرداخت چک که توسط بانک صادر شده است، در راستای انجام واخواست و ابطال تمبر از طریق اولین مراجع قضایی یعنی مرجع کیفری و دادسرای واقع در محل بانکی که گواهینامه مذکور را صادر کرده است، اقدام نماید و خواستار حکم جلب و یا احضار وی به دادسرا باشد.
در توقیف اموال برای چک برگشتی به روش درخواست تأمین خواسته در مراجع کیفری باید به این نکات توجه کرد:
- چک صادره به تاریخ روز باشد و موجل نباشد؛ به این معنی که هنوز وقتش باقی مانده باشد.
- صدور بابت امانت و یا ضمانت نباشد و این امر در متن یا پشت آن قید نشده باشد.
- چک سفید امضا نباشد، یعنی چک بدون تاریخ صدور، بدون نام دارنده و تعیین مبلغ نباشد.
- از تاریخ صدور چک و یا گواهی عدم پرداخت، شش ماه نگذشته باشد و دارنده چک قبل از آن برای ثبت شکایت قانونی اقدام کرده باشد.
- چک پس از صدور گواهی عدم پرداخت، به شخص دیگری انتقال نیافته باشد.
شکایت از طریق مراجع ثبتی
اگر چک به هر دلیل یا هر شکلی از طریق مراجع کیفری قابل مطالبه نبود، می‌توان شکایت را از روش مراجع ثبتی و با پرداخت مبلغی برای هزینه اجرای ثبت، پیگیری کرد. از طریق شکایت ثبتی با معرفی و توقیف اموالی که به اسم صادر کننده، ثبت رسمی شده اند، می‌توان وجه چک را از طریق مزایده و فروش اموال توقیفی و یا انتقال رسمی به دارنده چک، وصول کرد.
توقیف اموال برای چک برگشتی از طریق مرجع ثبتی در چه صورتی امکان پذیر است؟
توقیف اموال برای چک برگشتی از طریق مرجع ثبتی در صورتی امکان پذیر است که دست خط و امضای ثبت شده از صاحب حساب یا صادر کننده چک نزد بانک با امضا و دست خط موجود در چک تطابق نداشته باشد.
شکایت از طریق مراجع حقوقی
در برخی موارد چک برگشتی به عنوان چک حقوقی شناسایی می‌شود، به این معنی که مراحل شکایت چک مذکور از طریق دادگاه کیفری و یا مراجع ثبتی قابل پیگیری نیست. ضمناً این مسیر، رسیدگی طولانی مدتی را در بر دارد.
در شکایت از طریق مراجع حقوقی، فرد دارنده چک با ارائه واخواست چک، قبل از اقامه دعوی و تنظیم دادخواست مطالبه چک، قادر است اموال و یا هر پول نقد موجود در حساب شخصی صادر کننده و حتی هر طلبی که در نزد اشخاص سوم دارد را توقیف نماید.
حتی در صورتی که شخص صادر کننده پس از تنظیم دادخواست و یا اظهارنامه، مالی را به جهت فرار از پرداخت دین به شخص دیگری انتقال داده باشد، فرد دارنده چک می‌تواند انتقال را باطل کرده و آن را توقیف نماید.
وکیل چک برگشتی
وکیل چک برگشتی در واقع وکیل پایه یک دادگستری است که علاوه بر سایر موارد مربوطه، پرونده‌های وصول مطالبات را نیز قبول می‌کند، چراکه گاهی اوقات چک برگشتی نیاز به اقدامات حقوقی و قانونی دارد. وکیل با توجه به مبلغ و محلی که چک در آن برگشت خورده و یا شورای حل اختلاف، با طرح دعوای حقوقی در دادگاه در راستای مطالبه مبلغ درج شده در چک اقدام می‌کند.
امید بر آن است که این مطلب توانسته باشد به گوشه ای از سؤالات شما مخاطبین عزیز در رابطه با موضوع توقیف اموال برای چک برگشتی پاسخ داده باشد. موسسه حقوقی دادسو آمادگی خود را جهت ارائه خدمات مشاوره در این راستا اعلام می‌دارد.
سؤالات متداول
توقیف اموال برای چک برگشتی از طریق مراجع کیفری و ثبتی با شکایت از طریق مراجع حقوقی چه تفاوتی دارد؟
در شکایت از طریق مراجع کیفری و ثبتی در رابطه با چک برگشتی، تنها توقیف اموال صادر کننده چک امکان پذیر است، این در حالی است که در شکایت به روش حقوقی، در صورت عدم استیفای طلب از صادر کننده چک، می‌توان از سایر مسئولین چک، وجه آن را طلب و وصول کرد.
در صورتی که معادل مبلغ چک از اموال بدهکار قابل توقیف نباشد، طلبکار چه باید بکند؟
طلبکار می‌تواند توقیف یک چهارم از حقوق شخص بدهکار، جلب و بازداشت وی را درخواست کند. در صورتی که اعسار بدهکار با توجه به وضعیت معیشتی و درآمدیش به دادگاه اثبات شود، وجه چک مربوطه تقسیط می‌شود.
7 پاسخ
من یه سوال داشتم هزار جواب گذاشتید یعنی چی اخه من میخوام فقط بدونم از کجا اقدام کنم برای توقیف اموال همین ممنون
سلام، وقت بخیر
سوالتون رو بفرمایید راهنماییتون می کنیم 🙂
سلام ممکنه فعلاگیریک کلاه بردارافتادم که هم تهمت میزنی هم چک پاس نشد. همه زنش سقط جنین کرده تقصیرمن انداخته.من کسی را ندارم کمکم کند. بخاطرضربه ی ک ب سرم خورد خونه نشینم. چیکارکنم. آنلاین نمیتونم ازاینترنت شکایت کنم. بخدابدبختم کرد
با درود فراوان
خواهشمند است بفرمایید برای توقیف اموال مربوط به چک برگشتی اول به چه ارگانی باید مراجعه کرد وچه مراحلی باید طی شود با سپاس کافی
سلام، وقت بخیر
داخل مقاله به طور کامل توضیح داده ایم 🙂
لطفا وقتی میخاین توضیح بدین اینقدر از این شاخه به اون شاخه نپرید هرسوالی پرسیدم صدتا اما و اگر اوردید یعنی عملا میگید چک هیچ اعتباری نداره
سلام، وقت بخیر
سپاس از نقد شما، حتما سعی میکنیم لحاظ کنیم و با کیفیت بیشتری پاسختون رو بدیم 🙂