تکلیف مهریه زن بعد از مرگ شوهر به چه صورت است؟ آیا بعد از مرگ شوهر، زن اجازه درخواست حق و حقوق خود را دارد؟ حق و حقوق زن بعد از مرگ شوهر شامل چه مواردی است؟ در این مقاله از مؤسسه حقوقی دادسو، به بررسی حقوق زن بعد از مرگ شوهر می‌پردازیم.
یکی از اصلی‌ترین حقوق خانم بعد از فوت شوهر، مهریه است. خانم بعد از فوت شوهر نیز می‌تواند درخواست مهریه داشته باشد و از اموال به جای مانده از متوفی مهریه خود را دریافت کند. برای کسب اطلاعات کامل درباره مهریه زن بعد از فوت شوهر تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
- اخذ گواهی انحصار وراثت و مالیات بر ارث
- بدون نیاز به حضور وراث در هیچ مرحله‌ای
- توسط وکلای متخصص تقسیم ارث
- مشاوره حقوقی رایگان
- برای انجام کار توسط وکلای متخصص دادسو با کارشناسان حقوقی دادسو در ارتباط باشید
حقوق زن بعد از مرگ شوهر
بر طبق اسلام و قوانین کشور، زوجه بعد از عقد نکاح از حق و حقوق مشخصی نظیر مهریه، نفقه، اجرت المثل و غیره برخوردار شده و زوج متعهد می‌شود که حق و حقوق زوجه را طبق قوانین کشور، به وی پرداخت کند.
برای آشنایی با حقوق زن در خانواده پیشنهاد می‌کنیم دو مقاله حقوق زن بعد از ازدواج و حق زن در خانواده را مطالعه کنید. اما آیا این حق و حقوق بعد از مرگ همسر به زن تعلق می‌گیرد؟
مهریه زن بعد از فوت شوهر
مهریه یکی از مهم ترین و اصلی ترین حقوق زوجه بعد از عقد و ازدواج است. زوج به صورت رسمی و قانونی مهریه را پذیرفته و زوجه مالک مهریه عندالمطالبه خواهد بود. بنابراین زوجه هر زمان که بخواهد، حق مطالبه مهریه را از زوج دارد. همچنین درخواست مهریه بعد از فوت شوهر امکان پذیر بوده و تنها به سند ازدواج رسمی زوج و زوجه نیاز است.
در صورتی که شوهر فوت کند، زوجه می‌تواند مهریه خود را درخواست نماید. زن از لحظه عقد نکاح (دائم و موقت) مالک اموالی است که شوهر به عنوان مهریه به زوجه داده است. شوهر نیز متعهد به پرداخت مهریه بوده و در صورت فوت، باید دین خود را به زوجه ادا کند.
شرایط زن برای دریافت حقوق شوهر پس از مرگ وی
- بر اساس قانون و مقررات تأمین اجتماعی برای حمایت از اعضای خانواده متوفی، حقوق پرداختی آنها قطع نشده و این حقوق از طریق تأمین اجتماعی و صندوق بازنشستگی کشوری، به وراث متوفی پرداخت می‌شود.
- با توجه به بند 1 ماده 81 قانون تأمین اجتماعی، همسر دائم متوفی تا زمانی که شوهر اختیار نکرده، از بازماندگان واجد شرایط متوفی بوده و مستحق دریافت مستمری است. بنابراین بر اساس قوانین تأمین اجتماعی، شرط اول زن برای دریافت حقوق شوهر بعد از مرگ او، دائمی بودن ازدواج آنها و شرط دوم، ازدواج نکردن زوجه بعد از مرگ همسر است.
- طبق قانون استخدام کشوری و قانون حمایت از خانواده، شرط زن برای دریافت حقوق متوفی تا زمانی که شوهر اختیار نکند، حذف شده و زن حق دریافت حقوق شوهر متوفی خود را دارد.
- حقوق متوفی، بر طبق قانون انحصار وراثت و طبق ماده 87 قانون استخدام کشوری، به صورت مساوی در بین وراث قانونی وی تقسیم می‌شود. بنابراین طبق قوانین، سهم زن از حقوق شوهر پس از مرگ او با سایر وراث برابر است.
طبق ماده 83 قانون تأمین اجتماعی، زن پس از مرگ شوهر، 50 درصد از مستمری وی را می‌تواند دریافت کند.
در صورت فوت مرد چه کسانی ارث می برند؟
در صورتی که مردی فوت کند، طبق قانون انحصار وراثت، اموال متوفی در بین وارثان آن شخص که شامل سه دسته هستند، تقسیم می‌گردد.
وارثان بعد از فوت مرد در دسته اول عبارتند از: فرزندان، همسر، پدر، مادر و نوه، دسته دوم شامل خواهر، برادر، پدربزرگ و مادربزرگ و دسته سوم را عمو، عمه، خاله، دایی و فرزندان آنها تشکیل می‌دهد. برای تقسیم ارث مراحل انحصار وراثت باید طی شوند که با داشتن وکیل انحصار وراثت کار بسیار آسان تر خواهد شد.
سهم الارث زن بعد از فوت شوهر
حقوق مستمری زوج (اگر در زمان حیات خود بیمه داشته باشد) بعد از فوت وی به همسر و فرزندانش تعلق می‌گیرد. فرزندان پسر تا سن ۱۸ سال و فرزندان دختر (بیکار و مجرد)، از این حقوق استفاده می‌کنند.
اجرت المثل زن بعد از فوت شوهر
اجرت المثل زن یکی دیگر از حقوقی است که بعد از مرگ شوهر به زن تعلق می‌گیرد. زوجه برای مواردی نظیر آشپزی، نظافت و رسیدگی به منزل، زناشویی و غیره، بعد از مرگ شوهر می‌تواند درخواست اجرت المثل کند. دادگاه بعد از مرگ شوهر، در صورتی اجرت المثل را به زوجه پرداخت می‌کند که زوجه شرایط درخواست خود را در دادگاه اثبات کند.
سپس دادگاه مبلغ اجرت المثل را به ازای تعداد سال‌های زندگی مشترک زوجه با زوج مشخص کرده و مبلغ را به زوجه پرداخت می‌کند. درخواست زوجه برای دریافت اجرت المثل، مهریه و نفقه، در فوت و حیات شوهر، تأثیری نداشته و زوجه در دوران زندگی مشترک نیز حق دریافت این حقوق را دارد.
نفقه زن بعد از فوت شوهر
زوجه بر اساس قوانین مدنی خانواده بعد از فوت شوهر حق مطالبه نفقه خود را دارد. در صورتی نفقه به زوجه تعلق می‌گیرد که زوجه بعد از فوت شوهر به مدت 4 ماه و 10 روز عده وفات شوهر را نگه داشته و در طول مدت 4 ماه و 10 روز با مرد دیگری ازدواج نکند.
به همین سبب زوجه برای جلوگیری از ایجاد مشکل مالی در طول مدت عده، حق مطالبه نفقه خود از اموال به جای مانده شوهر را دارد. پس از اتمام مدت عده، حق مطالبه نفقه زن به اتمام می‌رسد. همچنین اگر شوهر در طول زندگی مشترک، نفقه زن را با وجود تمکین وی پرداخت نکرده باشد و فوت کند، زن حق مطالبه نفقه بعد از فوت شوهر را نیز دارد.
بنابراین پرداخت نفقه به زوجه در صورت تمکین، وظیفه و تعهدی قانونی بوده که مرد به عهده دارد و اگر این وظیفه را انجام ندهد، زوجه با ارائه دادخواست می‌تواند نفقه خود را از اموال شوهر مطالبه کند.
جهیزیه زن بعد از فوت شوهر
طبق رسم و رسوم در شهرهای مختلف کشور در هنگام ازدواج، زوجه وسایلی را به همراه خود به منزل شوهر می‌برد که این اموال متعلق به زوجه بوده و مالکیت آن جهیزیه را دارد. بنابراین بر اساس قانون استرداد جهیزیه، زوجه در هر زمانی حق استرداد جهیزیه خود را دارد.
بعد از فوت زوج، زوجه برای استرداد جهیزیه باید درخواست استرداد جهیزیه را به دادگاه ارائه دهد و مالکیت خود را اثبات کند. اگر وراث زوج خواهان دریافت جهیزیه شوند، همسر متوفی باید مدارک لازم جهت اثبات مالکیت جهیزیه را به دادگاه ارائه کرده و جهیزیه را دریافت کند.
حضانت فرزند بعد از فوت پدر یا ازدواج مادر
مراقبت و نگهداری از فرزندان دختر و پسر بر عهده پدر و مادر است و بدون هیچ دلیل منطقی نمی‌توان این حق را از آنها گرفت. بعد از فوت پدر، حضانت و نگهداری از فرزندان با مادر است. از نظر قانونی در صورتی حق حضانت فرزندان از مادر گرفته می‌شود که مادر دچار مشکلات روانی و اخلاقی باشد.
بنا بر ماده 1171 قانون مدنی، در صورت فوت پدر یا مادر، حضانت فرزند با والد در قید حیات است.
با توجه به قوانین حضانت فرزند بعد از فوت پدر یا ازدواج مادر، با مادر بوده و کسی حق گرفتن حضانت و مراقبت از فرزندان را از مادر ندارد. بنابراین بر اساس آنچه درباره حقوق زن بعد از مرگ شوهر بیان کردیم، زوجه بعد از مرگ شوهر حق مطالبه حقوقی نظیر نفقه، مهریه، اجرت المثل، جهیزیه و غیره را دارد.
پس با ارائه مدارک قانونی لازم به دادگاه می‌تواند به حق و حقوق خود برسد. بنابراین این تصور که با مرگ شوهر، حقوق زن از بین می‌رود، اشتباه بوده و حقوق زوجه بعد از مرگ شوهر به قوت خود باقی می‌ماند.
مؤسسه حقوقی دادسو با مشاوره حقوقی رایگان در خصوص راهنمای دریافت گواهی فوت از بهترین وکیل انحصار وراثت، به زن کمک می‌کند که بعد از مرگ همسر، حق و حقوق خود را مطالبه کند.
سوالات متداول
آیا با فوت شوهر، حق و حقوق مالی زن قابل مطالبه است؟
بله، در صورتی که شوهر فوت کند، حقوق زن طبق قانون و مقررات قابل مطالبه بوده و زن می‌تواند حقوقی نظیر نفقه و مهریه را درخواست دهد.
حقوق زن بعد از مرگ شوهر شامل چه مواردی است؟
مهم‌ترین حق و حقوق زن بعد از مرگ شوهر شامل سهم الارث زن، نفقه، مهریه، اجرت المثل و استرداد جهیزیه است.
آیا زن در ازدواج موقت از شوهر خود ارث می‌برد؟
خیر در ازدواج موقت زن از شوهر ارثی نمی‌برد اما شخص متوفی می‌تواند در زمان حیات نسبت به یک سوم اموال خود وصیت کرده و به همسر موقت خود نیز ارث بدهد.
دادسو چیست؟
دادسو یک موسسه حقوقی است که تمامی مجوزهای لازم را از کانون وکلای دادگستری مرکز، قوه قضاییه و اداره ثبت اسناد اخذ کرده است. دادسو کلیه خدمات حقوقی، وکالتی و کنسولی را به ایرانیان داخل و خارج از کشور ارائه می‌کند.
چگونه می‌توانم با دادسو در ارتباط باشم؟
شما می‌توانید از طریق واتساپ، تلگرام و یا تماس با شماره ۰۲۱۹۱۰۷۹۱۰۳ با کارشناسان حقوقی دادسو در ارتباط باشید. همکاران ما با حوصله پاسخگوی شما هستند.
چگونه می توانم با وکلای دادسو جلسه داشته باشم؟
جلسات مشاوره وکلای دادسو به دو صورت حضوری و آنلاین برگزار می‌شود. برای برگزاری جلسه با وکلای دادسو با کارشناسان حقوقی دادسو در ارتباط باشید تا برای شما وقت ملاقات تنظیم کنند.
