هنگامی که فردی فوت شود، اقوام و نزدیکان وی باید انحصار وراثت و تقسیم ارث را انجام دهند. اما ارث و اموال باقی مانده از متوفی چگونه تقسیم می شود و به چه کسانی ارث تعلق می گیرد؟ در این مطلب از موسسه حقوقی دادسو قصد داریم طبقات ارث را توضیح دهیم. در صورتی که درباره انحصار وراثت و مسائل مربوط به تقسیم ارث سوالی دارید، می‌توانید با کارشناسان حقوقی دادسو در ارتباط باشید.
- انجام تمام مراحل انحصار وراثت توسط وکیل متخصص
- اخذ گواهی انحصار وراثت بدون نیاز به حضور وراث در هیچ مرحله‌ای
- بدون نیاز به تایید همه وراث
- تعیین و تکلیف مالیات بر ارث
- برای تنظیم جلسه (حضوری یا آنلاین) با وکلای متخصص دادسو با تلفن ۰۲۱۹۱۰۷۹۱۰۳ تماس بگیرید.
طبقات ارث
به دسته بندی که بر اساس آن اموال متوفی بین بازماندگان ایشان تقسیم میشود طبقات ارث می‌گویند. این طبقه بندی بر اساس قانون مدنی صورت گرفته. از نظر قانون افراد از دو طریق نسبی یا سببی با یک دیگر خویشاوند هستند و از طریق گواهی انحصار وراثت سهم الرث وراث مشخص می شوند. خویشاوند نسبی از پایه تولد شخص است و خویشاند سببی بر پایه ازدواج میباشد. در طبقه بندی وراث همیشه خویشاوند نسبی اولویت بالاتری دارد مگر همسر متوفی که خویشاوند سببی محسوب میشود و قبل از وراث دیگر باید ارث ایان پرداخت شود. هر کدام از طبقات نسبت به طبقه دیگر سهم متفاوتی ارث میبرند که در ادامه بررسی می‌کنیم.
طبقات ارث بر اساس قانون مدنی
طبقات وراث بر اساس قانون مدنی به ماده ۸۶۲ مربوط میشود: اشخاصی که به موجب نسب ارث میبرند سه طبقه‌اند:
- پدر و مادر و اولاد
- اجداد و برادر و خواهر و اولاد آنها و فرزند اولاد (نوه)
- اعمام و عمات و اخوال و خالات و اولاد آنها
طبقه اول وراث
همانطوری که در متن ماده قانونی نیز آورده شده طبقه اول شامل پدر، مادر، فرزندان و نوه‌های متوی میشود. بهتر است بدانید هر طبقه بندی به دو درجه تقسیم میشود که درجه اول نسبت به درجه دوم اولویت بیشتری دارد. درجه اول در این طبقه بندی شامل پدر، مادر و فرزندان متوفی میشود و درجه دوم شامل نوه‌های متوفی میشود. در صورتی که هیچ کدام از افرادی که در درجه‌ی اول تقسیم بندی شدند، وجود نداشته باشند، اموال بین درجه دوم از طبقه اول تقسیم میشود.
میزان سهم الارث طبقه اول وراث
- در صورتی که متوفی فقط پدر یا مادر یا فرزند داشته باشد همه‌ی اموال به ایشان می‌رسد.
- اگر متوفی مادر داشته باشد بسته به داشتن فرزند به میزان یک سوم تا یک ششم به مادر ارث می‌رسد.
- اگر متوفی پدر و مادر و یک دختر یا پسر داشته باشد به میزان یک ششم به پدر و مادر و سه ششم به فرزند دخترش می‌رسد.
- اگر متوفی پدر، مادر،دختر و پسر داشت باشد به میزان یک ششم به پدر و یک ششم به مادر می‌رسد و بقیه اموال به نسبت دو به یک بین دختر و پسر تقسیم میشود.
- اگر متوفی همسر داشته باشد در تقسیم بندی طبقات ارث بین وراث طبقه اول قرار می‌گیرند. شوهر در صورت فوت همسرش اگر فرزند داشته باشند یک چهارم و اگر نداشته باشند یک دوم ارث میبرد. خانم در صورت فوت همسرش اگر فرزند داشته باشند یک هشتم و اگر نداشته باشند یک چهارم ارث میبرد.
طبقه دوم وراث
طبقه دوم ار طبقات ارث را پدر بزرگ، مادر بزرگ، خواهر، برادر و فرزندان آنها تشکیل می‌دهند. در درجه اول پدر بزرگ، مادر بزرگ، خواهر و برادر و در درجه دوم رزندان خواهر و فرزندان برادر قرار دارند. بهتر است بدانید که در صورت وجود هر یک از افراد طبقه اول هیپ ارثی به طبقه دوم نمی‌رسد. در دسته بندی طبقه دو وراث درجه اول اولویت بالاتری نسبت به درجه دوم دارد.
میزان سهم الارث طبقه دوم
در طبقات ارث بسته به دوری و نزدیکی نسبت‌ها میزان ارث نیز متغیر است.
- اگر متوفی پدر بزرگ یا مادر بزرگ یا خواهر و برادر داشته باشد همه اموال به ایشان می‌رسد.
- اگر پدر بزرگ و مادر بزرگ پدری داشته باشد به نسبت دو به یک پدر بزرگ اموال بیشتری میبرد. پدر بزرگ و مادر بزرگ مادر به یک اندازه ارث میبرند.
- هم از سمت پدر و هم مادر چند خواهر و برادر وجود داشته باشند به یک اندازه ارث میبرند.
طبقه سوم وراث
طبقه سوم از طبقات ارث شامل عمه، عمو، خاله، دایی و فرزندان آنها میشود. در درجه اول از این طبقه عمه، عمو، دایی و خاله قرار دارد و در درجه دوم فرزندان آنها قرار می‌گیرند. اگر افرادی از طبقه اول و دوم وجود داشته باشد هیچ سهم الارثی به طبقه سوم تعلق نمی‌گیرد.
میزان سهم الارث طبقه سوم
- اگر فقط یک خاله یا عمه یا عمو یا دایی از وراث متوفی باقی مانده باشد، همه‌ی ارث به ایشان می‌رسد.
- اگر همه‌ی افراد از درجه اول طبقه اول وجود داشته باشند به یک میزان ارث به ایشان تعلق میگیرد.
- اگر متوفی چند دایی و خاله یا چند عمه و عمو داشته باشد باز هم به یک میزان اموال بینشان تقسیم میشود.
بیشتر بخوانید:
عدم همکاری وراث در تقسیم ارث
چه مواردی مانع به ارث بردن در طبقات ارث میشود؟
از طبقات ارث که نام بردیم اگر هر یک از افرادر شامل موارد زیر شوند، ارثی به ایشان تعلق نمی‌گیرد.
- اگر وارثی قاتل متوفی باشد دیر از ایشان ارث نمی‌برد.
- اگر هر کدام از وراث کافر باشد ارث به ایشان تعلق نمی‌گیرد.
- اگر فرزندی از رابطه زنا به دنیا آمده باشد، نه فرزند از پدر و مادر و نه آنها از فرزند ارث میبرند.
- اگر شخصی از وراث برده متوفی بوده، دیگر از ایشان ارث نمی‌برد و فقط مالی که برای خرید ایشان پرداخت شده به او تعلق میگیرد.
- اگر مردی قسم به رابطه نامشروع همسرش با شخص دیگری بخورد، دیگر همسر شامل وراث محسوب نمی‌شود.
در پایان پیشنهاد می کنیم قبل از اقدام با کارشناسان حقوقی دادسو به صورت تلفنی و واتساپی و رایگان مشاوره نمایید و یا به وکیل انحصار وراثت مراجعه نمایید. برای اطلاع از هزینه وکیل انحصار وراثت از طریق واتساپ با کارشناسان حقوقی دادسو در ارتباط باشید. همچنین در صورتی که خارج از ایران زندگی می‌کنید می‌توانید برای تقسیم ترکه، تحریر ترکه و انحصار وراثت با وکیل انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور در ارتباط باشید.
سوالات متداول
آیا همسر هم جزو طبقات وراث است؟
همسر جزو طبقات ارث محسوب نمی شود و به واسطه رابطه زن و شوهری به وی ارث می رسد.
طبقه اول وراث شامل چه کسانی است؟
پدر و مادر و فرزند جزو طبقه اول محسوب می شوند.
39 دیدگاه برای “طبقات ارث چگونه تعیین می شوند ”
سلام من پدری دارم که دوفرزند از زن اول دارد که فوت شده اون خانم. و زن دومی از کشور ازبکستان گرفته است و یک پسر از اون خانم دارد و الان هر چی دار و ندار را از ایران برده ازبکستان حالا سوالم اینه اگه ایشون فوت کنن این دارایی چی میشه میشه مال اون فرزند و زن دوم و ما که از خانواده اول بودیم از اون پدر سهمی نداریم؟
سلام، وقت بخیر
ارث بین تمام وراث تقسیم می شود. شما می توانید برای انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور اقدام کنید. در صورتی که به وکیل تخصصی انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور نیاز دارید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
سلام خسته نباشید . پدرم سال ها قبل از پدربزرگ و مادربزرگم وفات کرد و چند سال قبل پدربزرگ مادربزرگم وفات کردند . آیا چیزی از سهم الارث پدربزر مادربزرگم به ما ها میرسه ؟ .
سلام، وقت بخیر
خیر، در صورتی که پدرتان زودتر از والدینشان فوت کرده باشند ارثی به شما تعلق نمی گیرد.
سلام وقت بخیر یه سوال از حضورتون داشتم پدربزرگ بنده سه فرزند داشته شامل پدرم که در قید حیاته، عموی مرحومم و عمه مرحومم، عمه بنده تا وقتی زنده بود ارث نخواست و وصیت شفاهی به بچه هاش کرد که سهم الارثشو حلال کرده و بخشیده با اینکه پدرم قصد دادن سهم الارثشو داشت ولی ایشون نخواستن، حالا بچه هاش مدعی ان، با توجه به اینکه طبقه دوم هستن بهشون ارث تعلق میگیره؟
سلام، وقت بخیر
با توجه به اینکه مادرشان بعد از پدربزرگ فوت کرده است بله به فرزندان وی ارث تعلق می گیرد.
سلام .من همسرم فوت شده ، فرزندی نداریم و پدر شوهر و مادر شوهرم هم فوت شدن ،آیا همه اموال به من (همسر)میرسه یا خواهرها و برادرهای شوهرم هم ارث میبرن ؟
سلام، وقت بخیر
خواهرا و برادران نیز ارث می برند.
سلام و عرض ادب . اگر متوفی فقط یک خواهر و یک برادر زاده(برادرش فوت شده باشد ) داشته باشد تقسیم ارث چگونه انجام میگیرد. با سپاس
سلام، وقت بخیر
فقط خواهر ارث می برد و برادر فوت شده اگر قبل از متوفی فوت شده، فرزند ایشان ارث نمی برند.
سللم وقتتون بخیر ببخشید اگر مردی فوت کنه و مادر و پدر و برادرش در قید حیات نباشن و ۴فرزند دختر داشته باشه و یک همسر آیا ارث فقط به دختران و همسرش تقسیم میشه یا برادر زاده های مرد هم ارث میبرن
سلام، وقت بخیر
ارث بر اساس طبقات ارث تقسیم می شود که داخل مقاله توضیح دادیم.
سلام ، ما طبقه بالای خونه پدربزرگم رو ساختیم ، سند هم داریم ، پدر بزرگ من فوت شدن ، قراره خونه رو بفروشیم ، حالا میخوام بدونم خونه ی ما چجور حساب میشه ؟
سلام، وقت بخیر
سوالتون گویا نیست دوست عزیز
سلام. پسری مادرش فوت میکند و او از خانودە مادری برای سهم مادر شکایت میکند. مادر بزرگ هم متقابلا از پسر برای سهمش از ماترکەدخترش ار پسر شکایت میکند. ایا مادربزرگ سهم میبرد؟ سهمش چقدر است؟
سلام، وقت بخیر
مادر بزرگ سهم می برد، میزان سهم نیز بستگی به مال و اموال متوفی دارد.
اما نوه از خانواده مادری ارث نمی برد.
با سلام و خسته نباشید خدمت شما
درباره ارث یک سوالی دارم و این که برادرانم و خواهرانم پدر و مادر خودم را رها کردن و من حدود ۱۵ساله که دارم خرجی خانواده پدری و خودم را میدم و در خانه به درخواست پدرم شروع به ساختن دوتا اتاق با هزینه اینجانب کردم و من با پدر و مادر در یک خانه زندگی میکنم و حالا پدر و مادر رحمت خدا رفتن آیا در تقسیم ارث با آنها یکسان هستم یعنی با اینکه اینها جدا شدن و هر کدام دارای دو تا خانه هستن چگونه تقسیم ارث باشون کرد آیا با هم برابریم سپاس فراوان
سلام، وقت بخیر
تقسیم ارث به صورت قانونی انجام می شود.
با سلام و وقت بخیر
مردی فوت میکند ارث ایشان چطور تقسیم میشود؟
پدر و مادر در قید حیات نیستند
دو برادر دارند و یک همسر و بدون فرزند
سلام، وقت بخیر
تقسیم ارث برحسب طبقات ارث انجام می شود. به این صورت که ابتدا ارث بین وراث طبقه اول تقسیم می شود، در صورتی که هیچکدام از وراث طبقه اول زنده نباشد ارث به طبقه دوم و به همین ترتیب به طبقه سوم می رسد.
سلام
در اینصورت ربع ماترک به همسر و باقی به مساوات به برادران متوفی تعلق میگیرد.
سلام
بسیار مفید بود
با تشکر از زحمات عزیزان دست اندرکار
سلام، وقت بخیر
نظر لطف شماست
همسر جز طبقات ارث نیست. درسته؟
سلام؛ وقت بخیر
خیر همسر جزو طبقات ارث نیست
سلام
اگر همسر مردی فوت کند و آنها فرزندی نداشته باشند و همینطور پدر و مادر همسر هم در قید حیات نباشند ارث مرد چه میزان است؟
(به عنوان مثال همسر دارای سه برادر هم میباشد)
سلام، وقت بخیر
یک دوم ارث به شوهر متوفی رسیده و مابقی بین وراث طبقه دوم تقسیم می شود.
سلام
من یک عموی پیری دارم که هیچ بچه ای ندارد و زنش هم فوت کرده از برادر و خواهر هاش هم فقط یدونه خواهرش زنده هست.
در حال حاضر من قیم عمویم هستم
میخواستم بپرسم در صورت فوت عموم من هم از ارث اون سهم میبرم یا نه؟!
سلام، وقت بخیر
لطفا با کارشناسان حقوقی دادسو در ارتباط باشید تا شما را راهنمایی کنند.
مادر تو طبقات ارث اول محسوب میشه؟
سلام، وقت بخیر
بله مادر جزو طبقات ارث اول محسوب میشود.
من به عنوان ورثه پدرم، طبقه اول محسوب میشم تو طبقه وراث دیگه؟ درسته؟
سلام. بله. شما طبقه اول وراث محسوب می شوید
اگر متوفی فقط یدونه خاله داشته باشی کل سهم الارث به خاله میرسه؟ شما کارای انحصار وراثت رو انجام میدین؟
سلام
وقت بخیر
بله. کل سهم الارث به خاله می رسد.
لطفا با شماره های دادسو تماس بگیرید، تا همکارانمان راهنماییتان کنند.
یعنی ۱۰۰ درصد اموال به خاله میرسه، و هیچ بخشی منهای مالیات بر ارث رو دولت برنمیداره؟
سلام.
خانمی فوت می‌کنه و از شوهر اول دارای فرزندانی میباشد. شوهر دومی اختیار میکند ولی از شوهر دوم فرزندی ندارد.سوهر دوم چه میزان از همسرش ارث میبرد. با تشکر
سلام، وقت بخیر
سوالتون واضح نیست
بدیهیست…میزان ارث شوهر از همسر در صورت وجود فرزندان ،ربع کل ماترک همسر متوفی میباشد…