فسخ، یکی از روش‌های انحلال و اتمام یک قرارداد است که در آن قرارداد طرفین یا یکی از آنها، حق تصمیم گیری درباره ادامه یا اتمام قرارداد را دارند. در این مقاله قصد داریم به بررسی همه چیز درباره تأیید فسخ قرارداد بپردازیم. همچنین برای دریافت مشاوره و راهنمایی بیشتر در حوزه درخواست تأیید فسخ قرارداد می‌توانید با وکیل ملکی مؤسسه حقوقی دادسو ارتباط برقرار کنید.
فسخ قرارداد چیست؟
به حق فسخ قرارداد در اصطلاح حقوقی، خیار یا خیار فسخ گفته می‌شود. خیار فسخ به معنای اختیار، اختیاری است که قانون به یکی از طرفین قرارداد یا هر دو طرف برای فسخ قرارداد داده است و این حق فسخ، نیازی به توافق طرفین ندارد.
معرفی انواع فسخ قرارداد
فسخ قرارداد به دو روش زیر صورت می‌گیرد:
- فسخ قرارداد با توافق طرفین
- حکم مستقیم قانون برای فسخ یک قرارداد
در چه شرایطی یک معامله فسخ می‌شود؟
طبق ماده 396 قانون مدنی خریدار یا فروشنده می‌تواند تحت شرایطی قراردادی را که در ابتدا و به هنگام انعقاد غیر قابل فسخ و به هم زدن بوده را فسخ کند.
از جمله شروط برای فسخ (خیار) قرارداد عبارتند از: خیار مجلس، خیار حیوان، خیار شرط، خیار تأخیر ثمن، خیار رؤیت و تخلف وصف، خیار غبن، خیار عیب، خیار تدلیس، خیار شرکت و خیار تخلف شرط!
- رادیو دادسو
- پرونده های ملکی
آثار فسخ قرارداد چیست؟
فسخ موجب از بین رفتن یک قرارداد می‌شود. به این صورت که با خیار فسخ، تعهدات آینده قرارداد از بین می‌رود اما تعهدات قبلی قرارداد، باقی خواهند ماند.
فسخ قرارداد چگونه انجام می شود؟
بر اساس قانون مدنی کشور، عقد قرارداد به دو صورت لازم و جایز تقسیم بندی می‌شود. در عقد جایز، قرارداد به اراده هر یک از طرفین معامله قابل فسخ است اما در عقد لازم، فسخ یک قرارداد قابل اجرا نبوده و طرفین قرارداد باید تا پایان زمان قرارداد به معامله متعهد و پایبند باشند.
طبق ماده 188 قانون مدنی، طرفین می‌توانند حق فسخ را برای خود ایجاد یا آن را برای شخص ثالثی در نظر بگیرند، بنابراین هیچ ایراد قانونی در تعیین حق فسخ برای شخص ثالث در قرار داد وجود ندارد. همچنین بر طبق ماده ۴۰۱ قانون مدنی، اگر برای خیار شرط مدت معین نشده باشد، هم شرط خیار و هم بیع، باطل هستند.
تأیید فسخ قرارداد و شرط خیار
در برخی از قراردادها بین طرفین معامله ذکر می‌شود که یکی از طرفین قرارداد، طبق شرایط خاصی و در مدت زمان مشخصی، می‌تواند قرارداد را فسخ کند که اصطلاحاً این حق، شرط خیار نامیده می‌شود.
بنابراین در صورتی که صاحب حق فسخ قرارداد، طی مهلت مشخص، قرارداد را فسخ کند، می‌تواند به دادگاه، درخواست تأیید فسخ قرارداد را بدهد. سپس دادگاه دادخواست را بررسی کرده و در صورت تأیید، حکم به تأیید فسخ قرارداد خواهد داد. بنابراین هر یک از طرفین معامله که دارای حق فسخ با شرط خیار باشند، برای تأیید فسخ قرارداد می‌توانند درخواست خود را به دادگاه ارائه دهند.
نکات مهم برای دادخواست تأیید فسخ قرارداد با شرط خیار
- تفاوت اصلی شرط خیار و خیار شرط این است که قید عبارت شرط خیار در قرارداد ضروری است اما در خیار شرط نیازی به ذکر خیار در قرارداد نیست. (با عدم وجود یکی از شروط قرارداد، خیار به وجود می‌آید.)
- اگر برای خیار قید شده در یک قرارداد، مدت معینی مشخص نشود، قرارداد و شرط باطل هستند.
- خواهان باید در دعوای تأیید فسخ قرارداد، ابتدا حق خود نسبت به فسخ معامله را اعلام کند، سپس تأیید فسخ قرارداد را به دادگاه درخواست دهد.
- ذکر عبارت در صورت پشیمان شدن از معامله، از مصادیق خیار شرط نیست.
- درج شرط پشیمانی از معامله، بدون تعیین مدت زمان مشخص، موجب باطل شدن شرط و عقد قرارداد می‌شود.
- در صورت عدم تعیین زمان معینی برای انتقال رسمی سند و مدت زمان مشخص برای خیار شرط، در عقد قرارداد بیع مدت خیار، در عقد معلوم است زیرا از زمان عقد قرارداد تا روز انتقال سند، این حق برقرار خواهد بود.
- اگر در یک قرارداد قید شود که هر یک از طرفین از ادامه معامله منصرف شوند، باید مبلغی بابت زیان پرداخت کنند، این عبارت در قرارداد، خیار شرط نیست زیرا عبارت ذکر شده در قرارداد قبل از اینکه نشان دهنده اراده طرفین در تعیین خیار شرط باشد، ناشی از لازم الاجرا نبودن قراردادهای بی نام است. همچنین اگر عبارت ذکر شده به معنای اختیار در انحلال قرارداد در زمان دلخواه از سمت یکی از طرفین باشد، دعوای فسخ قرارداد را زایل خواهد کرد.
- از مهم ترین الزامات حقوقی در یک قرارداد این است که شروط به گونه‌ای صحیح در قرارداد بیان شوند.
- اگر برای خیار شرط، زمانی معینی مشخص نشده باشد، خیار شرط با مراجعه به دادگاه، در حدود قرارداد طرفین قابل تعیین خواهد بود.
وکیل ملکی برای تأیید فسخ قرارداد
درخواست تأیید فسخ قرارداد یکی از مسائل حقوقی پیچیده با جزئیات فراوان است که طرفین یک قرارداد برای گرفتن تأیید فسخ قرارداد باید با آگاهی کامل از آن، اقدام کنند. بنابراین مراجعه به یک وکیل ملکی با دانش حقوقی بالا و با تجربه در این زمینه به هر یک از طرفین قرارداد که دارای حق اراده فسخ قرارداد باشند، به پیشرفت پرونده کمک زیادی خواهد کرد.
مؤسسه حقوقی دادسو با سابقه درخشان و پرونده‌های موفق، با استفاده از بهترین وکلا و مشاوران حقوقی، آماده بررسی پرونده‌های قضایی و مشاوره‌های تخصصی در حوزه‌های مختلف حقوقی از جمله دعاوی ملکی است. بنابراین کاربران عزیز می‌توانند از طریق واتس اپ با وکلای پایه یک دادگستری این موسسه ارتباط برقرار کرده و پرونده‌های حقوقی خود را با خاطری آسوده به این مؤسسه بسپارند.
سوالات متداول
- خیار شرط چیست؟
به موجب خیار شرط به طرفین قرارداد یا یکی از آنها (شخص ثالث) این حق داده می‌شود که در مدت زمان مشخص، قرارداد را از بین ببرند.
- حق فسخ قرارداد به جهت خیار تخلف شرط چیست؟
در یک قرارداد، شرط یا شروطی ذکر می‌شود که یکی از طرفین قرارداد را متعهد به انجام آن می‌کند. اگر تعهد انجام نشود، طرف مقابل می‌تواند به علت عدم اجرای تعهد، قرارداد را فسخ کند.
- دعاوی مربوط به تأیید فسخ قرارداد شامل چه مواردی می‌شود؟
دعاوی مربوط به فسخ قرارداد شامل مواردی نظیر خیار تخلف شرط، شرط خیار، خیار عیب، غبن فاحش، خیار تبعیض صفقه، تدلیس و انفساخ قرارداد می‌شود.
در مورد خیار در صلح خیاری با حق رجوع مادام العمر متصالح مورد صلح را فروخت. آیا مصالح نسبت به خریدار بعدی خیار دارد؟ یعنی حق فسخ و رجوع هنوز برقرار است؟
سلام، در صلح خیاری با شرط حق فسخ و رجوع به عین و منافع مادام العمر، پس از رجوع، تایید فسخ صلحنامه توسط دادگاه ضروری است یا خیر؟