راهنمای حقوقی طلاق خلع

طلاق خلع نوعی از طلاق است در آن زن به دلیل تنفر یا کراهتی که نسبت به شوهر خود دارد، در برابر پرداخت مالی (که ممکن است معادل مهر، بیشتر یا کمتر از آن باشد) از همسرش جدا می‌شود؛ این تعریف دقیقا مطابق با ماده ۱۱۴۶ قانون مدنی است. در ادامه به‌طور کامل بررسی می‌کنیم که طلاق خلع چیست، چه شرایطی دارد و چه انواعی از آن وجود دارد.

طلاق خلع چیست؟

برای جاری شدن صیغه طلاق لازم است که زن دلیل داشته باشد، مرد برای طلاق اقدام کند یا اینکه زوجین برای جدایی با هم به توافق برسند. اگر زن از همسرش و زندگی با او کراهت داشته باشد چه شرایطی برای طلاق در نظر گرفته می‌شود؟

در این حالت قانون مدنی یکی از انواع طلاق که به نام طلاق خلعی شناخته می‌شود را برای اقدام به جدایی زوجین در نظر گرفته است. در این طلاق زن می‌تواند مهریه خودش یا مالی کمتر یا بیشتر را از آن را برای راضی کردن همسرش به طلاق به او بپردازد.

ارکان اصلی طلاق خلع

طلاق خلع یک نوع طلاق توافقی است و دو رکن اصلی دارد که در صورت اجرا شدن این دو رکن صیغه طلاق جاری می‌شود.

1. رکن اول

وجود کراهت یا تنفر خانم نسبت به آقا. این کراهت باید به اندازه‌ای باشد که خانم را از ادامه زندگی با آقا منصرف کند.

2. رکن دوم

بخشیدن تمام یا قسمتی از مهریه. خانم با بخشیدن مهریه خود در این نوع از طلاق، امکان بازگشت و رجوع آقا در مدت عده را از بین می‌برد.

شرایط طلاق خلعی

برای طلاق از طرف زن به وسیله طلاق خلع لازم است که زوجه شرایطی که برای این نوع از طلاق در قانون در نظر گرفته شده است را بشناسد. به طور کلی شرایط طلاق خلع به صورت زیر است:

• در این طلاق باید زن به اندازه‌ای از همسرش متنفر باشد که به هیچ عنوان راضی به ادامه زندگی با او نشود.
• زن برای راضی کردن همسرش به طلاق باید مالی را به او ببخشد.
• مالی که برای طلاق از نوع خلع توسط زن به همسرش بخشیده شده می‌تواند به اندازه مهریه، کمتر از مهریه یا حتی بیشتر از مبلغ تعیین شده برای مهریه باشد.

انواع طلاق خلع

با توجه به اینکه زن از مالی که به همسرش بخشیده چشم‌پوشی کند، یا اینکه بعد از طلاق مجددا قصد دریافت این مال را داشته باشد، این طلاق به دو نوع تقسیم می‌شود.

1. طلاق خلع بائن

به دلیل اینکه طلاق یک طرفه از سمت زن به خاطر کراهتی که از همسرش دارد مطرح می‌شود و همچین موضوع پرداخت مهریه، نفقه و… مطرح نیست، زن و مرد پس از بخشش مال توسط زوجه مسیر زندگی خودشان را از یکدیگر جدا می‌کنند.

طبق ماده 1146 قانون مدنی، در طلاق خلع زن به دلیل کراهت و بیزاری که از همسرش دارد، در ازای مالی که به همسرش می‌بخشد از او جدا می‌شود. به این شکل از عوض دادن در قانون فدیه گفته می‌شود.

2. طلاق خلع رجعی

در صورتی که پس از بخشش مال زوجه پشیمان شود و برای دریافت مال بخشیده شده به همسرش اقدام کند، طلاق خلع به طلاق رجعی تبدیل می‌شود و مرد نیز می‌تواند برای زندگی با همسرش مجدداً رجوع کند.

در واقع در این شرایط مانند زمانی که طلاق از طرف مرد مطرح می‌شود، زوج امکان رجوع به همسرش را پس از طلاق خواهد داشت و منعی برای او وجود ندارد.

نحوه ثبت طلاق خلع چگونه است؟

برای ثبت طلاق خلع در ایران، پس از صدور حکم قطعی از دادگاه خانواده، زوجین یا وکلای آنها باید به دفترخانه رسمی طلاق مراجعه کنند. در این مرحله، مدارکی مانند حکم قطعی دادگاه، شناسنامه و کارت ملی زوجین، سند ازدواج، گواهی عدم بارداری زوجه در صورت باکره بودن، حضور دو شاهد مرد و پرداخت هزینه‌های قانونی نیاز است.

پس از بررسی مدارک، صیغه طلاق اجرا و طلاق‌نامه صادر می‌شود، سپس اطلاعات مربوطه در شناسنامه‌ها ثبت می‌گردد. اعتبار حکم دادگاه برای ثبت طلاق سه ماه است و در صورت عدم ثبت در این مدت، حکم باطل می‌شود. در طلاق خلع، زن معمولاً مالی را به شوهر می‌بخشد تا رضایت او برای طلاق جلب شود.

طلاق خلع چقدر طول میکشد؟

مدت زمان لازم برای نهایی شدن طلاق خلع در ایران به عواملی مانند رضایت یا عدم رضایت شوهر، روند رسیدگی در دادگاه و اعتراض‌های احتمالی بستگی دارد. اگر شوهر با طلاق موافقت کند و زن بخشی یا تمام مهریه خود را ببخشد، این نوع طلاق می‌تواند طی حدود ۲ تا ۳ ماه نهایی شود؛ اما در صورت مخالفت شوهر و استفاده او از حق اعتراض در مراحل مختلف، از جمله دادگاه تجدیدنظر و فرجام‌خواهی در دیوان عالی کشور، روند طلاق ممکن است بین ۸ ماه تا یک سال یا حتی بیشتر به طول بینجامد.

✔️ برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد عده طلاق خلع و جزئیات آن، می‌توانید به این لینک مراجعه کنید.

خواستگاری در عده طلاق از نوع خلع

اگر زن در عده طلاق رجعی باشد، از نظر شرعی همچنان همسر مرد محسوب می‌شود؛ بنابراین خواستگاری از او چه به‌صورت صریح و چه به‌صورت کنایه حرام است. اما در مورد طلاق خلع، که از نوع طلاق بائن است و رابطه زوجیت در آن به‌طور کامل قطع می‌شود، خواستگاری کردن در زمان عده اگرچه حرام نیست، اما از نظر فقهی جایز دانسته نمی‌شود، به‌ویژه اگر به‌صورت صریح باشد. در واقع، از نظر اخلاقی و شرعی بهتر است تا پایان عده صبر شود.

وکیل حقوقی برای طلاق خلع

پرونده‌های مربوط به طلاق، به‌ویژه طلاق‌های خاص مانند طلاق خلع، معمولاً پیچیدگی‌های قانونی زیادی دارند و زوجین بدون آشنایی کامل با روند حقوقی، ممکن است درگیر مراحل زمان‌بر و سردرگم‌کننده‌ای شوند. تنظیم صحیح دادخواست، آشنایی با شرایط قانونی و دفاع از حقوق طرفین نیازمند تخصص و تجربه است؛ به همین دلیل، حضور یک وکیل طلاق توافقی می‌تواند روند رسیدگی به پرونده را بسیار ساده‌تر و سریع‌تر کند.

سخن پایانی

با توجه به آنچه گفته شد، طلاق خلع یکی از انواع خاص طلاق است که در آن زن به دلیل کراهت از شوهر و با پرداخت مالی، درخواست جدایی می‌دهد. این نوع طلاق اگرچه امکان‌پذیر است، اما دارای شرایط و جزئیات فقهی و حقوقی خاصی است که در صورت ناآگاهی، ممکن است باعث بروز مشکلات حقوقی شود. ازاین‌رو، مشورت با وکیل خانواده آشنا به مقررات طلاق خلع، می‌تواند بهترین راه برای طی کردن درست، سریع و قانونی این مسیر باشد.

سوالات متداول طلاق خلع