انحصار وراثت اقلیت‌ های مذهبی

انحصار وراثت اقلیت‌ های مذهبی در ایران تابع قوانین ویژه‌ای است که به رسمیت شناخته شده‌اند.

بر اساس اصل سیزدهم قانون اساسی، اقلیت‌های دینی رسمی از جمله مسیحیان، یهودیان و زرتشتیان در امور ارث و احوال شخصیه می‌توانند مطابق آیین و مقررات مذهبی خود عمل کنند.

به همین دلیل، قانون ارث در مسیحیت با مقررات کلیسایی و عرف جامعه مسیحی، قانون ارث ارامنه بر اساس سنت‌های کلیسای ارمنی و قانون ارث در یهودیت مطابق احکام مذهبی یهود پیگیری می‌شود.

دادگاه‌های ایران نیز به این مقررات احترام می‌گذارند و گواهی انحصار وراثت اقلیت‌ های مذهبی را با توجه به قوانین مذهبی هر گروه صادر می‌کنند.

آگاهی از این تفاوت‌ها و مشورت با وکیل ارث، می‌تواند روند تقسیم ارث را ساده‌تر و بدون اختلاف پیش ببرد. کلیه خدمات مربوط به انحصار وراثت اقلیت‌ های مذهبی توسط وکلای دادسو ارائه می‌شود.

انحصار وراثت اقلیت‌ های مذهبی

قانون اساس جمهوری اسلامی اقلیت‌های مذهبی مانند زرتشتی‌ها، مسیحی‌ها و کلیمی‌ها را به رسمیت شناخته است. اصل 12 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، دین رسمی کشور را دین اسلام و مذهب اثنی عشری می‌داند.

اصل 13 قانون اساسی اقلیت‌های دینی رسمی کشور را معرفی کرده و اعلام کرده است که اقلیت‌های مذهبی در حدود قانون می‌توانند مراسم‌های مذهبی خود را انجام دهند و نسبت به احوال شخصیه (ازدواج، طلاق، ارث و …) مانند قوانین خود عمل کنند.

اگر دعاوی در خصوص احوال شخصیه مانند انحصار وراثت اقلیت‌ های مذهبی در دادگاه‌های ایران مطرح شود، قاضی پرونده مؤظف است طبق قواعد مذهبی آن‌ها، به پرونده رسیدگی کند.

قوانین انحصار وراثت دین زرتشت

در این قسمت از انحصار وراثت اقلیت‌ های مذهبی به دین زرتشت رسیدگی می‌کنیم. در ادامه به بررسی نکاتی از قانون ارث دین زرتشت می‌پردازیم:

۱. اگر خانم و آقایی یا یکی از آن‌ها در یک حادثه فوت کنند، تقسیم ترکه بین آن‌ها بر اساس جنسیت متفاوت است.

اگر متوفی پدر باشد، پسر دو برابر دختر ارث می‌برد و اگر متوفی مادر باشد، فرزند دختر و پسر به تساوی ارث می‌برند.

۲. اگر وراث خواهر و برادر متوفی باشند و متوفی آقا باشد، سهم برادران متوفی دو برابر خواهران است. اگر متوفی خانم باشد سهم خواهر و برادران متوفی برابر است.

این اصل زمانی که وراث دایی، خاله، عمه و عمو باشند نیز اجرا می‌شود.

۳. اگر وراث دایی و عمو باشند، ارث به اقوام پدری می‌رسد؛ یعنی همه‌ اموال متوفی به عمو می‌رسد و دایی از ارث محروم می‌شود.

۴. اگر زن و شوهر تنها وراث متوفی باشند، نصف ماترک را به ارث می‌برند.

۵. اگر آقایی فوت کند و فرزند هم داشته باشد، سهم الارث خانم ایشان یک ششم و اگر متوفی خانم باشد، همسر ایشان برابر با سهم فرزندان ارث می‌برد.

۶. طبق قانون مدنی زرتشتیان در زمان ساسانیان، اگر دختری بعد از فوت پدر به دنیا بیاید، هزینه عروسی دختر از اموال پدر کسر می‌شود.

قوانین انحصار وراثت دین مسیحیت

در انحصار وراثت اقلیت‌ های مذهبی دین مسیحیت، تفاوتی میان جنسیت افراد برای تقسیم ارث وجود ندارد. خواهر، برادر، پدر، مادر، پدر بزرگ، مادر بزرگ، عمه، عمو، دایی، خاله همه به تساوی ارث می‌برند.

اگر زن و شوهر تنها وراث باشند، به یک نسبت برابر ارث می‌برند. اگر وراث دیگر هم باشند، تقسیم ارث برابر است.

قانون انحصار وراثت دین یهود

در انحصار وراثت اقلیت‌ های مذهبی دین یهود به شکل زیر اقدام می‌شود:

۱. اگر فرزند فوت کند و پدر و مادر ایشان جزو وراث باشند، پدر به تنهایی در طبقه دوم قرار می‌گیرد و مادر به صورت کلی از ارث محروم می‌شود.

حتی اگر ورثه دیگری نباشد و فقط پدر و مادر جزو وراث باشند، مادر به صورت کلی از ارث محروم می‌شود.

۲. اگر متوفی دارای فرزند پسر یا حتی نوه پسری باشد، فرزندان دختر ایشان به صورت کلی از ارث محروم می‌شوند.

اگر فرزندان دختر تا قبل از فوت پدر ازدواج نکرده باشند، برادرانی که ارث بردند موظف به پرداخت تمام هزینه‌های زندگی ایشان هستند. در زمان ازدواج آن‌ها نیز باید جهیزیه خریداری کنند.

۳. اگر خانم فرزند داشته باشد، سهم الارث خانم برابر سهم دختر یعنی نصف پسر است. البته به شرط این که مهریه ایشان از سهم یک دختر بیشتر نباشد که در این صورت فقط مهریه به ایشان تعلق می‌گیرد.

اگر وراث متوفی شامل پدر، مادر، برادر و خواهر باشند، سهم خانم برابر با سهم فرزند به همراه مهریه و جهیزیه خود است. اگر پدر و مادر داشته باشد، سهم خانم برابر با یک چهارم ماترک متوفی به همراه مهریه و جهیزیه است.

۴. اگر عمو و دایی متوفی جزو وراث باشند، فقط عمو ارث می‌برد و اگر عمه و خاله جزو وراث باشند، فقط عمه ارث می‌برد.

۵. اگر عمه و عمو جزو وراث باشند، فقط عمو ارث می‌برد و اگر خاله و دایی جزو وراث باشند، فقط دایی ارث می‌برد.

قانون ارث ارامنه

انحصار وراثت اقلیت‌ های مذهبی در ایران بر پایه‌ رعایت احکام مذهبی هر گروه و همچنین، قوانین عمومی مدنی تنظیم شده است.

در مورد ارامنه نیز روند مشخصی وجود دارد: وقتی درخواست تعیین وراثت ثبت می‌شود، دادگاه یا شعبه صالح از کلیساهای متعلق به گروه‌های ارمنی استعلام می‌گیرد.

این استعلام به منظور کسب نظر مرجع مذهبی مربوطه درباره حصر وراثت انجام می‌پذیرد تا مطابق مقررات داخلی آن فرگروهقه، تصمیم قضایی اتخاذ گردد.

در عمل، مرجع کلیسایی نظر خود را مبتنی بر قواعد ارثِ گروه اعلام می‌کند و دادگاه با در نظر گرفتن این نظر و ضوابط حقوقی، حکم نهایی را صادر می‌کند.

جمع بندی

انحصار وراثت اقلیت‌ های مذهبی در ایران بر اساس آیین و مقررات مذهبی خود آن‌ها انجام می‌شود. دادگاه ایران نیز قوانین هر گروه مذهبی را محترم می‌داند و بر اساس قواعد خود آن‌ها به پرونده‌ها موجود رسیدگی می‌کند.

اگر به نبال مشاوره حقوقی درباره انحصار وراثت اقلیت‌ های مذهبی هستید، با مؤسسه حقوقی دادسو تماس بگیرید.

تیم متخصص دادسو در امور ارث و مسائل خانواده آماده مشاوره، تهیه و تنظیم دادخواست و پیگیری استعلام‌های لازم از مراجع دینی و قضایی برای حصول نتیجه عادلانه و قانونی است.

سؤالات متداول