استرداد هدایای نامزدی، موضوعی است که در صورت برهم خوردن این دوره مهم از زندگی مشترک، مطرح می‌شود.
طبق قانون مدنی، در صورت فسخ نامزدی یا طلاق در دوران عقد، هر یک از طرفین می‌توانند هدایایی را که به منظور ازدواج به طرف مقابل یا والدین او داده‌اند، مطالبه کنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره تخصصی حقوقی در این زمینه، می‌توانید با مؤسسه حقوقی دادسو تماس بگیرید.
- انجام مراحل طلاق توافقی و حق طلاق
- بدون حضور زوجین در هیچ مرحله‌ای
- توسط وکلای متخصص طلاق و خانواده
- بین ۲۰ تا 60 روز کاری
- پرداخت اقساطی بدون سود و ضامن
- مشاوره رایگان در واتساپ و تلگرام
ایا هدایای دوران عقد قابل استرداد است؟
دوره نامزدی ممکن است با عقد نکاح همراه باشد؛ اما اکثر خانواده‌ها دوران نامزدی را دوره آشنایی دختر و پسر بدون عقد نکاح در نظر می‌گیرند.
در هر حال، دوره نامزدی را می‌توان برهم زد؛ اما آیا استرداد هدایای نامزدی امکان‌پذیر است؟
در پاسخ به این سؤال باید بگوییم که بله، امکان استرداد هدایای نامزدی وجود دارد؛ اما هر هدیه‌ای را نمی‌توان پس گرفت و شرایط خاصی برای پس گرفتن هدایا تعیین شده است که باید از آن‌ها اطلاع داشته باشید.
شرایط استرداد هدایای نامزدی
در صورتی که هدایای رد و بدل شده بین خانم و آقا در دوره نامزدی و با نیت وصلت بوده باشد، باید عین هدیه موجود باشد تا امکان استرداد هدایای نامزدی فراهم شود. برای مثال، اگر دستبند و لباس هدیه داده شده، باید هر دو وجود داشته باشند.
اگر هر کدام از این هدایا به هر دلیلی از بین رفته باشند، می‌توان مقدار نقدی آن را مطالبه کرد. برای مثال، اگر مرد طلا هدیه داده باشد، امکان استرداد طلا از زوجه وجود دارد.
در صورتی که بهم خوردن نامزدی یا وصلت به خاطر فوت یکی از طرفین باشد، امکان استرداد هدایای نامزدی وجود ندارد.
قانون مربوط به پس دادن هدیه بعد از جدایی
بر اساس ماده 1037 قانون مدنی، هر یک از طرفین مى‌تواند در صورت به هم خوردن وصلت منظور هدایای نامزدی را که به طرف دیگر یا ابوین او براى وصلت منظور داده است، مطالبه کند.
اگر عین هدایا موجود نباشد، مستحق قیمت هدایایى خواهد بود که عادتاً نگاه داشته مى‌شود، مگر اینکه آن هدایای نامزدی بدون تقصیر طرف دیگر تلف شده باشد.
طبق ماده 1038 قانون مدنی، مفاد ماده قبل، از حیث رجوع به قیمت در موردى که وصلت منظور در اثر فوت یکى از نامزدها به هم خورد محسوس نخواهد بود.
- رادیو دادسو
- طلاق توافقی
چه هدایایی را می‌توان پس گرفت؟
هر خانواده بسته به سطح مالی و توان خریدی که دارد، هدیه‌ای به طرف مقابل خود می‌دهد. این هدیه می‌تواند طلا (مانند گردنبند، دستبند، انگشتر و … باشد) یا هدایایی مانند لباس، عطر و ساعت باشد.
با توجه به تنوع و نوع استفاده، هدایا به دو دسته مصرفی و غیرمصرفی تقسیم می‌شوند.
استرداد هدایای نامزدی مصرف شدنی
در مورد هدایای مصرف شدنی که در دوران نامزدی رد و بدل می‌شوند، معمولاً اینطور است که این هدایا به منظور استفاده و بهره‌برداری به طرف مقابل داده می‌شوند.
از آنجایی که این نوع هدایا معمولاً نگهداری نشده و مصرف می‌شوند، امکان مطالبه یا استرداد آن‌ها وجود ندارد.
به عنوان مثال، مواردی مانند شیرینی، میوه یا مواد غذایی دیگر، جزو هدایای مصرف شدنی محسوب می‌شوند و قابل استرداد نیستند.
استرداد هدایای نامزدی غیر مصرفی
هدایای غیرمصرفی که معمولاً ارزش بیشتری دارند و برای مدت طولانی‌تری نگهداری می‌شوند، شرایط متفاوتی دارند.
این هدایا مانند حلقه نامزدی، طلا، جواهرات یا وسایل تزئینی، به منظور جلب رضایت طرف مقابل برای ازدواج داده می‌شوند.
بدین ترتیب، در صورت برهم خوردن نامزدی، دیگر دلیلی برای نگهداری این هدایا توسط دریافت‌کننده وجود ندارد و باید به اهداکننده بازگردانده شوند.
استرداد هدایای نامزدی در دوران عقد
دوران عقد و نامزدی متفاوت از هم هستند و شرایط قانونی برای استرداد هدایا در هر کدام متفاوت است.
دوران عقد زمانی است که بین خانم و آقا صیغه عقد جاری شده و از نظر قانونی زن و شوهر حساب می‌شوند، ولی هنوز با هم در یک خانه زندگی نمی‌کنند.
در این زمان هم ممکن است به دلیل عدم تفاهم یا هر دلیل دیگه‌ای عقد بهم بخورد و خانم و آقا اقدام به طلاق توافقی یا یک طرفه کنند.
در این شرایط، ممکن است خانم و آقا برای استرداد هدایا در دوران عقد اقدام کنند. استرداد هدایا در دوران عقد تفاوت‌هایی با استرداد هدایای نامردی دارد.
استرداد هدایا در دوران عقد تحت عنوان هبه بررسی می‌شود.
طبق ماده 795 قانون مدنی، هبه عقدى است که به موجب آن یک نفر مالى را مجاناً به کس دیگرى تملیک مى‌کند، تملیک کننده واهب، طرف دیگر را متهب، مالى را که مورد هبه است عین موهوبه مى‌گویند.
در صورتی که زوجین نسبت به استرداد هدایا به توافق نرسند، باید از طریق دادگاه یا شوراهای حل اختلاف اقدام کنند.
استرداد هدایا در دوران عقد در چه صورت امکان‌پذیر است؟
برای استرداد هدایا در دوران عقد باید شرایط زیر برقرار باشد:
- هدیه داده شده به قوت خود باقی مانده باشد. برای مثال، اگرهدیه خودرو بوده، فروخته نشده یا به شخص دیگر واگذار نشده باشد.
- هدیه‌ای که رد و بدل شده، در ازای هدیه دیگر نباشد. برای مثال، وقتی هدیه ساعت هم برای خانم و هم برای آقا باشد، یعنی خانم برای آقا ساعت خریده باشد و برعکس، دیگر خانم نمی‌تواند برای استرداد ساعت اقدامی بکند.
- هدیه رد و بدل شده بر اثر آتش‌سوزی یا دزدی از بین نرفته باشد. در این صورت، شخصی که هدیه را داده است، نمی‌تواند درخواست استرداد آن را داشته باشد.
جمع بندی
استرداد هدایای نامزدی، موضوعی حقوقی است که به بررسی دقیق شرایط و مستندات قانونی نیاز دارد.
با توجه به ماده 1037 قانون مدنی، امکان استرداد هدایای نامزدی در صورت برهم خوردن نامزدی وجود دارد، اما این امر مشروط به شرایطی است. برای مثال، هدایای غیرمصرفی را می‌توان مطالبه کرد؛ اما هدایای مصرفی مانند میوه و شیرینی امکان استرداد ندارند.
برای درک بهتر پیچیدگی‌های این موضوع و استفاده از راهکارهای قانونی مناسب، می‌توانید از خدمات مشاوره حقوقی تخصصی مؤسسه حقوقی دادسو بهره‌مند شوید.
سؤالات متداول
آیا بعد از به هم خوردن نامزدی می‌توان هدایا را پس گرفت؟
بله؛ طبق ماده 1037 قانون مدنی، در صورت به هم خوردن نامزدی، هر یک از نامزدها می‌توانند هدایای غیرمصرفی را که به طرف مقابل داده‌اند، مطالبه کنند.
چه نوع هدایایی قابل استرداد نیستند؟
هدایای مصرف شدنی مانند مواد غذایی و شیرینی که معمولاً مصرف می‌شوند و نگهداری نمی‌شوند، قابل استرداد نیستند.
اگر هدیه تلف شده باشد، تکلیف چیست؟
اگر تلف‌شدن هدیه ناشی از تقصیر دریافت‌کننده باشد، باید قیمت آن را بپردازد؛ اما اگر تلف‌شدن هدیه بدون تقصیر او رخ داده باشد، مسئولیتی ندارد.
آیا برای پس گرفتن هدایا باید حتماً دادخواست تنظیم کرد؟
تلاش برای توافق دوستانه همیشه بهترین راه‌حل است؛ اما در صورت عدم توافق، می‌توان از طریق دادگاه اقدام کرد.
آیا می‌توان قیمت روز هدایا را مطالبه کرد؟
بله؛ اگر عین هدایا موجود نباشد، می‌توان قیمت روز آن‌ها را مطالبه کرد، به شرطی که هدایا عادتاً نگهداری شوند.
طلاق آخرین راه حل برای حل مشکلات زندگی مشترک است. لطفا قبل از اینکه به صورت جدی به طلاق فکر کنید با مشاور خانواده مشورت نمایید. در صورتی که تصمیم شما قطعی است، همکاران ما در دادسو راهنماییتان می کنند.
