طلاق به دلیل ازدواج اجباری چه شرایطی دارد؟

طلاق به دلیل ازدواج اجباری یکی از دردناک‌ترین پیامدهای نقض حق انتخاب در زندگی مشترک است. زمانی که فرد بدون رضایت قلبی وارد یک ازدواج شود، زمینه‌ بروز تنش، بی‌اعتمادی و در نهایت فروپاشی رابطه فراهم می‌شود. 

اگر شما یا یکی از نزدیکانتان درگیر چنین شرایطی هستید، مشورت با یک کارشناس حقوقی آگاه و باتجربه می‌تواند مسیر قانونی روشنی را پیش پای شما بگذارد. برای دریافت راهنمایی تخصصی، با کارشناسان حقوقی دادسو در تماس باشید.

طلاق به دلیل ازدواج اجباری امکان‌پذیر است؟

در ازدواج اجباری، رضایت قلبی دختر نادیده گرفته می‌شود و از نظر بسیاری از فقها، چنین عقدی شرعا باطل یا دست‌کم حرام است. بی‌میلی و اجبار در ازدواج می‌تواند منجر به کراهت، عدم رابطه زناشویی و در نهایت عسر و حرج شود.

تفاوت ازدواج اجباری با ازدواج سنتی در همین رضایت است؛ در ازدواج سنتی دختر با میل خود تصمیم می‌گیرد، اما در ازدواج اجباری، او تحت فشار و تهدید، بدون اختیار وارد زندگی مشترک می‌شود.

در چنین شرایطی، وکیل پایه یک دادگستری مجرب در زمینه پرونده‌های طلاق می‌تواند با شناخت دقیق قوانین و فقه، مسیر حقوقی مطمئنی برای رهایی از این ازدواج فراهم کند.

آیا حق طلاق برای زن به دلیل ازدواج اجباری وجود دارد؟

طلاق در فقه و قانون ایران، یک ایقاع (عمل یک‌ طرفه) است و اصولا در اختیار مرد قرار دارد؛ به این معنا که مرد هر زمان بخواهد می‌تواند همسرش را طلاق دهد، حتی بدون دلیل. اما زن تنها در شرایط خاصی می‌تواند از دادگاه درخواست طلاق کند. بر اساس قانون مدنی، زن در سه حالت می‌تواند تقاضای طلاق به دلیل ازدواج اجباری کند:

1. وجود شروط ضمن عقد (ماده ۱۱۱۹)

 اگر در عقد نکاح شرط شده باشد که در صورت تحقق مواردی مثل ازدواج مجدد مرد، ترک نفقه یا سوءرفتار، زن وکیل باشد که خود را طلاق دهد.

2. عدم پرداخت نفقه (ماده ۱۱۲۹)

 اگر مرد نفقه ندهد و اجبار او به پرداخت ممکن نباشد، زن می‌تواند به دادگاه مراجعه کرده و طلاق بگیرد.

3. عسر و حرج (ماده ۱۱۳۰)

 اگر ادامه زندگی برای زن همراه با سختی شدید و غیرقابل تحمل باشد، دادگاه پس از اثبات شرایط، می‌تواند مرد را مجبور به طلاق کند یا حتی بدون رضایت او، زن را مطلقه کند.

نکته: در ازدواج اجباری، اگر زن بتواند عدم رضایت واقعی و شرایط سخت ناشی از آن را اثبات کند، می‌تواند از طریق عسر و حرج یا ابطال عقد اقدام قانونی کند.

نحوه دادخواست حقوقی برای طلاق به علت ازدواج اجباری

ازدواج اجباری شرایطی است که فرد می‌تواند به‌دلیل نداشتن رضایت، درخواست طلاق دهد. برای این کار ابتدا باید با وکیل خانواده مشورت کرده و مدارک لازم مانند شناسنامه و سند ازدواج را آماده کنید.

سپس دادخواست طلاق با ذکر دلایل و مشخصات طرفین به دادگاه خانواده ارائه می‌شود. پس از بررسی پرونده و برگزاری جلسه رسیدگی، دادگاه حکم طلاق را صادر می‌کند و مراحل ثبت طلاق و مسائل مربوط به فرزندان پیگیری می‌شود. با راهنمایی وکیل می‌توانید این روند را بهتر طی کنید.

راه‌های قانونی طلاق به دلیل ازدواج اجباری

برای طلاق به دلیل ازدواج اجباری، زن می‌تواند از چهار روش قانونی استفاده کند. این روش‌های شامل موارد زیر می‌شوند:

1. ابطال عقد ازدواج

اگر زن بتواند ثابت کند که هنگام عقد رضایت واقعی نداشته (مثلا به‌دلیل زور یا تهدید)، می‌تواند با استناد به قانون، تقاضای ابطال عقد کند. این موضوع از نظر شرعی و قانونی معتبر است و نیاز به ارائه مدارکی مانند شهادت شهود یا گواهی پزشکی قانونی دارد.

2. طلاق از نوع توافقی

اگر زن بتواند شوهر را راضی به جدایی کند، می‌توان از طلاق به صورت توافقی استفاده کرد. در این روش، زن و شوهر درباره مهریه و سایر مسائل به توافق می‌رسند و به دلیل توافقنامه طلاق توافقی و با داشتن وکیل مجرب، طلاق سریع‌تر انجام می‌شود.

3. استفاده از وکالت در طلاق

اگر زن هنگام عقد، وکالت در طلاق را از شوهر گرفته باشد (مثلا در شروط ضمن عقد)، می‌تواند بدون اجازه او طلاق بگیرد. البته این مورد در ازدواج‌های اجباری کمتر دیده می‌شود.

4. طلاق به دلیل عسر و حرج

اگر زن ثابت کند ادامه زندگی با شوهر برایش همراه با سختی زیاد است (مثل تنفر شدید، خشونت یا تهدید)، می‌تواند با استناد به عسر و حرج، درخواست طلاق بدهد. در این حالت، دادگاه حتی بدون رضایت مرد، حکم طلاق را صادر می‌کند.

جمع‌بندی

در نهایت، طلاق به دلیل ازدواج اجباری یک حق قانونی و راه‌حلی برای رهایی از شرایط ناخواسته و حفظ کرامت فردی است. این مسیر ممکن است دشوار و پرچالش باشد، اما با آگاهی از حقوق خود و کمک گرفتن از وکیل متخصص، می‌توانید مراحل قانونی را با اطمینان بیشتری طی کنید.

سوالات متداول طلاق به دلیل ازدواج اجباری