دادخواست الزام به تحویل مبیع

یکی از مسائل مهمی که در دعاوی حقوقی و ملکی وجود دارد، الزام به تحویل مبیع است. در دعوی الزام به تحویل مبیع، خریدار به دنبال گرفتن ملک خریداری‌شده است.

در واقع، تحویل مبیع به معنی ارائه مال فروخته‌شده توسط فروشنده به خریدار است. طبق قانون، زمانی که فروشنده مالی را می‌فروشد، باید آن را در موعد مقرر به خریدار تحویل بدهد.

در غیر این صورت، خریدار می‌تواند شکایت کرده و دادخواست الزام به تحویل مبیع را تنظیم کند.

در صورتی که با چنین مسائل و دعاوی ملکی و مالی رو به رو هستید، می‌توانید از وکیل ملکی باتجربه و کاردان مؤسسه حقوقی دادسو کمک بگیرید.

تحویل مبیع چیست؟

منظور از تحویل مبیع، تحویل مال از طرف فروشنده به خریدار است. به این معنی که اگر مال خریداری شده شرایط تحویل و انتقال به خریدار را داشته باشد، فروشنده موظف است در موعد مقرر این کار را انجام دهد.

بدین ترتیب، در صورتی که امکان انجام این کار وجود نداشته یا مال توسط فروشنده از بین رفته باشد، فروشنده طبق قانون باید مطابق با قیمت روز مال، مبلغ آن را به خریدار بپردازد.

حال اگر طبق شرایطی تحویل ملک امکانپذیر نبوده یا فروشنده اختیاری روی ملک نداشته باشد، ملزم به پس دادن مبلغ قرارداد است و قرارداد فسخ نیز خواهد شد.

تنظیم دادخواست تحویل مبیع ملک یکی از انواع دعاوی ملکی است که روند آن با دادخواست خریدار ملک مبنی بر تنظیم سند رسمی ملک آغاز می‌شود.

به این ترتیب، خریدار بعد از تنظیم سند ملک می‌تواند اقدامات لازم جهت طرح دعوی الزام به تحویل ملک را انجام دهد.

لازم به ذکر است که طرح دعوی الزام به تحویل بدون در دست داشتن سند رسمی ملک، توسط خریدار لغو می‌شود.

شرط لازم جهت درخواست الزام به تحویل مبیع

دعوی الزام به تحویل مبیع جهت مطرح شدن در دادگاه و مورد قبول واقع شدن به شرایطی نیاز دارد که در ادامه به توضیح آن‌ها می‌پردازیم.

با این حال، اگر در این دعوی به مشکل برخورده‌اید، می‌توانید از یک وکیل ملکی مجرب و کاربلد کمک بگیرید.

وجود عقد بیع بین خریدار و فروشنده

طبق این شرط، برای اینکه دعوای تسلیم و تحویل مبیع نتیجه‌ای در بر داشته باشد حتماً باید عقد بیع بین فروشنده و خریدار برقرار شده باشد.

خریدار و مالک باید یک قرارداد مبنی بر خرید ملک مورد دعوا با هم داشته باشند؛ چرا که بنا بر ماده ۳۳۸ قانون مدنی، منظور از بیع تملیک عین به عوض معلوم است.

عقد بیع نیز بعد از توافقی که بین فروشنده و خریدار برقرار شده است، پذیرفته خواهد شد.

درست بودن بیع بین خریدار و فروشنده

عقد بیع بین فروشنده و خریدار باید درست انجام شود؛ زیرا در غیر این صورت خریدار نمی‌تواند ادعای مالکیت خود را ثابت کند‌ در نتیجه طرح دعوی الزام به تحویل مبیع نیز نتیجه‌ای در بر نخواهد داشت.

در واقع، می‌توان گفت اگر بیع فاسد باشد اثری در تملک نخواهد داشت؛ در این صورت اگر فردی در اثر بیع فاسد مالی را به دست آورد، باید آن را به صاحبش برگرداند.

در این صورت، اگر عقد بیع به هر علتی همچون اقاله، انفساخ و موارد دیگر منحل شود، دعوی الزام به تحویل هم مطرح نخواهد شد.

نظر قضات در رابطه با دعوی الزام به تحویل مبیع

یکی از شروط دیگر در رابطه با دعوی الزام به تحویل، وجود سند رسمی ملک است. می‌توان گفت در این صورت هیچگونه مشکل قضایی و حقوقی وجود نخواهد داشت.

دعوی الزام به تحویل از جمله دعاوی ملکی به شمار می‌آید که حقوقدان‌ها و قضات در رابطه با آن نظرات مختلفی دارند.

برخی از قضات قانون مدنی را در نظر می‌گیرند و از نظر آن‌ها علاوه بر درست بودن عقد بیع، فروشنده باید با الزام به تحویل مال غیرمنقول در ارتباط باشد.

از طرفی، برخی دیگر از قضات مقررات قانون ثبت را در نظر می‌گیرند.

در نتیجه، بنابر این قوانین، طرح دعوی الزام به تحویل و تسلیم مال غیرمنقول با سند رسمی ملک ثبت شده در دفتر اسناد رسمی قابل قبول خواهد بود. از نظر آن‌ها طرح چنین دعوی با سند عادی قابل قبول نیست.

روش‌های پیگیری الزام به تحویل مبیع

به طور کلی در رابطه با پیگیری طرح الزام به تحویل مال مورد نظر دو روش وجود دارد که با توجه به شرایط می‌توان آن‌ها را به کار برد.

روش اول:

در این روش که بیشتر در بین مردم رایج است، با توجه به ماده‌های ۴۶، ۴۷ و ۴۸ قانون مدنی، شخصی جهت طرح دعوی الزام به تحویل مبیع صالح شناخته می‌شود که سند رسمی مالکیت مال را داشته باشد.

در این روش، اگر مبایعه نامه و قولنامه بین خریدار و فروشنده برقرار باشد، خریدار قبل از طرح دعوی الزام به تحویل باید طرح دعوی الزام به تنظیم سند رسمی را مطرح کند.

روش دوم:

روش دیگر که بنا بر ماده‌های ۱۰، ۲۱۹، ۲۲۰، ۳۳۸، ۳۳۹ و ۳۶۲ قانون مدنی امکان پذیر است، به این صورت بوده که قانون وجه قانونی را به مبایعه نامه یا قولنامه می‌بخشد.

در این صورت، دعوی الزام به تحویل از طرف خریدار قابل قبول خواهد بود.

کاربرد لایحه الزام به تحویل مبیع

در کلیه قراردادهای تنظیم شده بین مردم در مسائل مختلف، طرفین باید به تعهدات منعقدشده در قرارداد عمل کنند تا بتوانند به یکدیگر اعتماد داشته باشند.

در غیر این صورت، هرکدام از طرفین می‌توانند از عدم تعهد دیگری نسبت به شروط قرارداد به دادگاه شکایت کنند.

در صورتی که فروشنده مبلغ تعیین شده در معامله را دریافت کند، اما مال را به خریدار تحویل ندهد، خریدار متحمل ضررهای زیادی خواهد شد.

در این صورت، خریدار این حق را دارد که از طریق دادگاه جهت الزام به تحویل مبیع اقدام کند.

خریدار با طرح دعوی در دادگاه مبنی بر الزام به تحویل، از قاضی درخواست می‌کند که فروشنده را به تسلیم مبیع مجبور کند.

قاضی نیز در این شرایط مدارک و اسناد موجود را بررسی کرده و در نهایت رأی نهایی را صادر می‌کند.

الزام به تحویل مبیع غیرمنقول​

خانه و زمین در گروه اموال غیرمنقول به حساب می‌آیند. به این معنی که این اموال قابل انتقال نیستند.

اگر فروشنده بر خلاف قولنامه از تحویل دادن مال غیرمنقول فروخته شده به خریدار خودداری کند، خریدار می‌تواند طرح دعوی کند.

به این معنی که دعوای الزام به تحویل مبیع غیرمنقول در دادگاهی مطرح می‌شود که در نزدیکی مال غیرمنقول فروخته شده قرار دارد.

در پاسخ به سوال تسلیم مبیع مالی است یا غیر مالی؟ باید بگوییم این دعوی جزو دعاوی مالی محسوب می‌شود و هزینه دادرسی آن تابع دعاوی مالی است.

اگر مبیع مال غیرمنقول باشد، بهای آن براساس قیمت منطقه و بهای معاملاتی ملک محاسبه و در نظر گرفته می‌شود.

الزام به تحویل مبیع ملک مشاع​

ملک مشاع نوعی مال غیرمنقول است که چند مالک داشته و همه مالکان در مالکیت این ملک سهم دارند.

مالک می‌تواند با در اختیار داشتن نامه عدم افراز ملک مشاع و رأی دادگاه مبنی بر دستور فروش ملک مشاع، برای فروش سهم خود از ملک مشاع اقدام کند.

اگر فروشنده از تحویل دادن مبیع به خریدار اجتناب کند، خریدار می‌تواند برای الزام به تحویل مبیع ملک مشاع طرح دعوا کند. قاضی درخواست، اسناد و مدارک را بررسی کرده و رأی خود را صادر خواهد کرد.

نکته: افراز ملک مشاع به این معنا است که مالکان ملک مشاع مجاز به فروش سهم خود نیستند.

اگر مالکان نامه عدم افراز ملک مشاع را همراه با دادخواستی برای فروش سهم خود از ملک به دادگاه تقدیم کنند، دادگاه بعد از بررسی دستور فروش ملک مشاع را صادر می‌کند تا هر مالک بتواند سهم خود را بفروشد.

وکیل الزام به تحویل مبیع

خریدار می‌تواند برای اینکه کارهای ثبت درخواست خود را با سهولت و سرعت بیشتری انجام دهد، از راهنمایی وکیل الزام به تحویل مبیع بهره مند شود.

این امکان برای خریدار وجود دارد که انجام کارهای مختلف برای طرح دعوای الزام به تحویل مبیع را به عهده وکیلی مجرب و کاربلد بسپارد.

جمع بندی

تحویل مبیع یعنی زمانی که فروشنده مالی را می‌فروشد و هزینه آن را دریافت می‌کند، باید مال فروخته‌شده را در زمان تعیین‌شده به خریدار تحویل بدهد.

دعوای الزام به تحویل مبیع زمانی مطرح می‌شود که فروشنده از ارائه مال فروخته‌شده خودداری می‌کند.

اگر درگیر این نوع دعاوی هستید، مؤسسه حقوقی دادسو با گروهی از وکیل‌های مجرب در زمینه‌های مختلف مالی، ملکی و حقوقی آماده خدمات رسانی به شما است.

سؤالات متداول