در زمان اجرای پروژه‌های ساخت و ساز خصوصاً در طرح‌های سنگین به کرات شاهد بروز اختلافات بین طرفین معامله هستیم که می‌توان از طریق حقوقی نسبت به حل و فصل آن‌ها اقدام کرد.
داوری در قرارداد مشارکت در ساخت در واقع به همین موضوع اختصاص دارد و به عنوان یک روش بدون نیازمند به دادگاه در نظر گرفته می‌شود که در نهایت به حل اختلاف بدون نیاز به طی کردن مراحل طولانی دادرسی در دادگاه منجر می‌شود.
در صورت نیاز به تنظیم قرارداد داوری مشارکت در ساخت می‌توانید از خدمات مؤسسه حقوقی دادسو کمک بگیرید.
منظور از ارجاع اختلافات به داوری چیست؟
در قانون به موجب ماده‌های 454 تا 501 شاهد به رسمیت شناختن داور در حل اختلافات هستیم. این روش عاملی برای حل اختلافات مالی، شراکتی و قراردادی بدون نیاز به طرح دعوی در دادگستری و طی کردن فرآیند زمان گیر رسیدگی در دادگاه است.
داوری در قرارداد مشارکت تنها یکی از اشکال داوری محسوب می‌شود، اما از آن جایی که انعطاف این روش زیاد است، طیف گسترده دیگری از اختلافات هم امکان ارجاع به داوری را دارند. بر این اساس به جز مواردی که در قانون مستثنی شده اند، تمام اختلافات را می‌توان از راه داوری حل و فصل کرد.
اما داوری در ساخت و ساز به عنوان یکی از شایع ترین نمونه‌های ارجاع به داوری برای رفع اختلافات قرارداد است که توصیه می‌کنیم در حین تنظیم قرارداد مربوط به آن حتماً از یک وکیل ملکی کارآزموده کمک بگیرید.
شرایط داوری در قراردادهای مشارکت در ساخت
داوری قرارداد مشارکت در ساخت شرایط خاص خود را دارد. طرفین معامله قبل از بروز اختلاف یا حتی بعد از آن و به طور کل در ضمن معامله در قراردادهای مشارکت در ساخت می‌توانند توافق نامه ای را در زمینه داوری در صورت بروز اختلاف تنظیم و داور یا داورانی را برای حل آن تعیین کنند.
توصیه می‌شود برای اینکه در حین ساخت و ساز، بروز اختلافات منجر به بروز مشکل در همکاری نشود و از آن سو طرفین قرارداد مجبور به مراجعه به دادگاه نباشند، در زمانی که قرارداد مشارکت در ساخت منعقد می‌شود، قرارداد جداگانه ای نیز با حضور یک وکیل پایه یک دادگستری متخصص در این امور تنظیم شود.
این روند آینده نگرانه، در صورت بروز اختلاف، حل آن را تسریع می‌کند و از بروز هزینه‌های اضافی جلوگیری خواهد کرد. توجه داشته باشید که حتماً در انعقاد قرارداد داوری، از یک فرد آگاه به امور حقوقی ملکی کمک گرفته شود تا شخصی که قصد تخلف از قرارداد را دارد، به موجب برخی از خلاء‌های قرارداد از آن جهت ضایع کردن حقوق شریک خود استفاده نکند.
توجه داشته باشید که توافق برای داوری می‌تواند در قالب یکی از شروط قرارداد اصلی یا تنظیم قرارداد به صورت جداگانه باشد.
چگونه از داوری در قرارداد مشارکت استفاده کنیم؟
تنظیم توافق نامه برای داوری قرارداد مشارکت در ساخت در حین بستن قرارداد اولیه شراکت، در خلال انجام توافق یا حتی بعد از بروز اختلاف امکان پذیر است. بهترین نوع قرارداد زمانی است که طرفین از همان شروع کار، بر اساس میزان شراکت خود، توافق نامه ای را تنظیم کنند.
چنین روش استفاده از داوری قرارداد مشارکت در ساخت باعث می‌شود که در صورت بروز اختلاف، طرفین با شرایط مندرج در قرارداد مشکلی نداشته و نیازی به طی کردن مسیر زمان گیر و هزینه بر دادگاه نداشته باشند و حتی می‌توان با استناد به مفاد موجود نسبت به فسخ قرارداد مشارکت هم اقدام کرد.
امکان استفاده از داوری قرارداد مشارکت در ساخت بعد از بروز اختلاف هم وجود دارد، اما مسلماً بعد از ایجاد اختلاف این کار ساده نخواهند بود، زیرا طرفین قرارداد بسته به شرایط موجود ممکن است زیر بار برخی از شرایط مندرج در قرارداد و فرعیات آن نروند.
در این شرایط، اگر طرفین بر سر داوری به توافق نرسند، بهترین راه تشکیل پرونده دادرسی و رجوع به دادگاه برای حل و فصل اختلافات موجود است. انتخاب داور می‌تواند از سوی طرفین در حین تنظیم قرارداد و یا به خواست آن‌ها از سوی دادگاه صلاحیت دار انجام شود. البته یک شخص ثالث هم می‌تواند با توجه به شرایط خاصی این کار را انجام دهد.
- رادیو دادسو
- پرونده های ملکی
تعداد داوران در قرارداد مشارکت در ساخت
اینکه تعداد داوران چند نفر باشد، به نظر طرفین قرارداد بستگی دارد و بین 1 تا چند نفر متغیر خواهد بود. اما نکته مهم، فرد بودن تعداد داوران است تا رأی اکثریت ملاک عمل در نظر گرفته شود. هر دو طرف قرارداد باید در تعیین داور یا داوران مشارکت داشته باشند.
برای مثال سازنده و مالک هر کدام می‌توانند داور مورد اعتماد خود را انتخاب کنند و نفر سوم لیست از طریق شخص یا گروهی بی طرف دیگر مثل املاکی تعیین شود. در کل اگر داور یک نفر تعیین شود، باید مورد اعتماد هر دو طرف باشد.
از سوی دیگر جالب است بدانید که بعد از تنظیم قرارداد مشارکت در ساخت اگر اختلافی وجود داشته باشد و قرارداد مربوط به داوری در مشارکت هم وجود داشته باشد، طرفین نمی‌توانند برای حل مشکل خود به دادگاه مراجعه کنند و حتی در صورت انجام این کار، دادگاه آن‌ها را به داوری ارجاع خواهد داد.
آیا رأی داور قرارداد مشارکت در ساخت لازم الاتباع است؟
بر اساس قانون، رأی صادر شده از سوی داوری قرارداد مشارکت در ساخت لازم الاجرا خواهد بود. البته این رأی تنها بر روی طرفین دعوا و شرکای آن‌ها در ساخت تأثیرگذار خواهد بود و برای سایر افراد از اعتبار ساقط است. نکته مهم این است که هر یک از ذینفعان می‌توانند در صورت غیر موجه بودن رأی داور یا قانونی نبودن آن، از دادگاه درخواست ابطال رأی را درخواست کنند.
مدت زمان رسیدگی توسط داور
بر اساس ماده 484 قانون آیین دادرسی، مدت زمان رسیدگی به دعاوی مشارکت در ساخت و داوری در آن، 3 ماه از زمان تاریخ ابلاغ برای داوری است. بنابراین داور موظف است که طی این زمان پرونده را بررسی و رأی خود را برای آن صادر کند. بعد از آن هم پرونده وارد مرحله ای می‌شود که در آن رأی داور به معرض اجرا در می‌آید.
نکته مهم در مدت زمان رسیدگی به پرونده توسط داور این است که تنها صدور رأی در مدت زمان تعیین شده کافی نیست و وی باید رأی خود را نیز در همین مدت زمان ابلاغ کند. در غیر این صورت شخص ذی نفع می‌تواند به موجب قانون، درخواست ابطال رأی را از دادگاه دارای صلاحیت خواستار شود.
امتناع داور از رسیدگی به دعوا (داوری)
در صورتی که داور از داوری کردن پرونده به هر دلیلی امتناع ورزد یا حتی بخواهد از وظیفه ای که بر او محول شده است، شانه خالی کرده و استعفا دهد، نه تنها باید خسارت وارد شده به طرفین را بپردازد، بلکه تا مدت زمان 5 سال از داوری مجدد در هر پرونده ای محروم خواهد شد.
اعتراض به رأی داور
همانطور که گفتیم، رأی داور باید تا نهایتاً 3 ماه بعد از ارجاع به داوری صادر و به طرفین ابلاغ شود. اما افزایش این زمان در صورت خواست طرفین قرارداد قابل توافق خواهد بود. در صورتی که یکی از طرفین دعوا به رأی صادر شده از سوی داور اعتراض داشته باشند، تنها 20 روز پس از ابلاغ رأی فرصت دارند تا مراتب اعتراض خود را برای بطلان رأی به دادگاه ارائه کنند.
جمع بندی
همانطور که در خلال مطلب گفتیم، بهترین زمان برای تعیین داوری قرارداد مشارکت در ساخت و تنظیم توافق نامه مرتبط از شروع قرارداد اصلی خواهد بود. اما نکته مهم استفاده از افراد متخصص برای تنظیم قرارداد و حتی تعیین داور است که این شخص در قانون باید کارشناس رسمی دادگستری یا کارشناس داوری از کانون وکلای دادگستری باشد.
از این رو توصیه می‌کنیم برای پیشگیری از بروز هر گونه مشکل، یا جلوگیری از ضایع شدن حق خود و حتی هدر رفتن سرمایه، از خدمات وکلای متبحر مؤسسه حقوقی دادسو در این زمینه استفاده کنید.
سؤالات متداول
داوری قرارداد مشارکت در ساخت چگونه است؟
این روش به شکلی است که طرفین دعوا یک یا چند نفر متخصص (تعداد افراد باید فرد باشد) را در حین تنظیم قرارداد اصلی یا بعد از بروز اختلاف تعیین می‌کنند تا در صورت بروز مشکل در زمان شراکت در کار خود، برای حل اختلافات بین آن‌ها داوری کند. این مسئله باعث می‌شود که طرفین دعوا دیگر نیازی به مراجعه به دادگاه نداشته باشند.
نکات مهم در تنظیم داوری قرارداد مشارکت در ساخت شامل چه مواردی می‌شود؟
متخصص بودن داور، تنظیم قرارداد داوری با حضور وکلای متبحر، توجه به بندهای درج شده در ثبت قرارداد و حتی زمان دریافت ابلاغ رأی داور از جمله مواردی هستند که باید در زمینه ارجاع به داوری در قرارداد مشارکت مورد توجه قرار گیرند.
دادسو چیست؟
دادسو یک موسسه حقوقی است که تمامی مجوزهای لازم را از کانون وکلای دادگستری مرکز، قوه قضاییه و اداره ثبت اسناد اخذ کرده است. دادسو کلیه خدمات حقوقی، وکالتی و کنسولی را به ایرانیان داخل و خارج از کشور ارائه می‌کند.
چگونه می‌توانم با دادسو در ارتباط باشم؟
شما می‌توانید از طریق واتساپ، تلگرام و یا تماس با شماره ۰۲۱۹۱۰۷۹۱۰۳ با کارشناسان حقوقی دادسو در ارتباط باشید. همکاران ما با حوصله پاسخگوی شما هستند.
چگونه می توانم با وکلای دادسو جلسه داشته باشم؟
جلسات مشاوره وکلای دادسو به دو صورت حضوری و آنلاین برگزار می‌شود. برای برگزاری جلسه با وکلای دادسو با کارشناسان حقوقی دادسو در ارتباط باشید تا برای شما وقت ملاقات تنظیم کنند.
