الزام به تحویل مبیع

یکی از مسائل مهمی که در دعاوی حقوقی و ملکی وجود دارد، الزام به تحویل مبیع است. در رابطه با این مقوله افراد زیادی ممکن است با آن مواجه شوند در حالی که چندان اطلاعی در مورد مسائل حقوقی این دعاوی ندارند.

از این رو در این مطلب از دادسو تصمیم گرفتیم به بررسی این موضوع و مسائل مربوط به آن بپردازیم که برای بسیاری از افراد کمک کننده خواهد بود.

البته در صورتی که در حال حاضر با چنین مسائل و دعاوی ملکی و مالی رو به رو هستید می‌توانید از وکلای با تجربه و کاردان مؤسسه حقوقی دادسو کمک بگیرید.

تحویل مبیع چیست؟

منظور از تحویل مبیع، تحویل مال از طرف فروشنده به خریدار است. به این معنی که اگر مال خریداری شده شرایط تحویل و انتقال به خریدار را داشته باشد، فروشنده موظف است در موعد مقرر این کار را انجام دهد. بنابراین در صورتی که امکان انجام این کار وجود نداشته باشد یا مال توسط فروشنده از بین رفته باشد طبق قانون، فروشنده باید مطابق با قیمت روز مال، مبلغ آن را به خریدار بپردازد.

حال اگر طبق شرایطی تحویل ملک امکان پذیر نبوده یا به طور کلی فروشنده اختیاری روی ملک نداشته باشد، فروشنده ملزم به پس دادن مبلغ قرارداد است و در این صورت نیز قرارداد فسخ خواهد شد.

دعوی الزام به تحویل نیز یکی از انواع دعاوی ملکی است که روند آن با دادخواست خریدار ملک مبنی بر تنظیم سند رسمی ملک آغاز می‌شود. به این ترتیب بعد از تنظیم سند ملک، خریدار می‌تواند اقدامات لازم جهت طرح دعوی الزام به تحویل مبیع را انجام دهد. پس از آن نیز می‌تواند دعوی الزام به تحویل ملک مورد نظر را مطرح کند.

بر این اساس لازم به ذکر است که بدون در دست داشتن سند رسمی ملک، طرح دعوی الزام به تحویل توسط خریدار لغو می‌شود.

شرط لازم جهت درخواست الزام به تحویل مبیع

دعوی الزام به تحویل مبیع جهت مطرح شدن در دادگاه و مورد قبول واقع شدن نیاز به شرایطی دارد که در ادامه به توضیح آن‌ها می‌پردازیم. با این حال اگر در این دعوی به مشکل برخورده‌اید، می‌توانید از یک وکیل ملکی مجرب و کاربلد کمک بگیرید.

وجود عقد بیع بین خریدار و فروشنده

طبق این شرط برای اینکه دعوای تسلیم و تحویل مبیع نتیجه‌ای در بر داشته باشد حتماً باید بین فروشنده و خریدار، عقد بیع برقرار شده باشد. در واقع باید خریدار و مالک یک قرارداد مبنی بر خرید ملک مورد دعوا با هم داشته باشند.

چرا که بنا بر ماده ۳۳۸ قانون مدنی، منظور از بیع، تملیک عین به عوض معلوم است. عقد بیع نیز بعد از توافقی که بین فروشنده و خریدار برقرار شده است، پذیرفته خواهد شد.

درست بودن بیع بین خریدار و فروشنده

لازم به ذکر است که عقد بیع بین فروشنده و خریدار باید درست انجام شود، زیرا در غیر این صورت خریدار نمی‌تواند ادعای مالکیت خود را ثابت کند‌ در نتیجه طرح دعوی الزام به تحویل مبیع نیز نتیجه‌ای در بر نخواهد داشت.

در واقع می‌توان گفت اگر بیع فاسد باشد اثری در تملک نخواهد داشت، در این صورت اگر فردی در اثر بیع فاسد مالی را به دست آورد، باید آن را به صاحبش برگرداند. در این صورت اگر به هر علتی همچون اقاله، انفساخ و موارد دیگر، عقد بیع منحل شود، دعوی الزام به تحویل هم مطرح نخواهد شد.

نظر قضات در رابطه با دعوی الزام به تحویل مبیع

یکی از شروط دیگر در رابطه با دعوی الزام به تحویل، وجود سند رسمی ملک است. می‌توان گفت در این صورت هیچ گونه مشکل قضایی و حقوقی وجود نخواهد داشت.

البته در این رابطه، برخی از قضات، قانون مدنی را در نظر می‌گیرند و از نظر آن‌ها علاوه بر درست بودن عقد بیع، باید فروشنده با الزام به تحویل مال غیرمنقول در ارتباط باشد. از طرفی برخی دیگر از قضات، مقررات قانون ثبت را در نظر می‌گیرند.

در نتیجه بنا بر این قوانین طرح دعوی الزام به تحویل و تسلیم مال غیرمنقول با سند رسمی ملک ثبت شده در دفتر اسناد رسمی قابل قبول خواهد بود. از نظر آن‌ها طرح چنین دعوی با سند عادی قابل قبول نیست.

در واقع دعوی الزام به تحویل از جمله دعاوی ملکی به شمار می‌آید که حقوقدان‌ها و قضات در رابطه با آن نظرات مختلفی دارند. برخی از آن‌ها برای ارائه نظر خود به قانون مدنی متکی هستند و برخی دیگر قانون ثبت را لحاظ می‌کنند.

روش‌های پیگیری الزام به تحویل مبیع

به طور کلی در رابطه با پیگیری طرح الزام به تحویل مال مورد نظر دو روش وجود دارد که با توجه به شرایط می‌توان آن‌ها را به کار برد.

روش اول

در این روش که بیشتر در بین مردم رایج است، با توجه به ماده‌های ۴۶، ۴۷ و ۴۸ قانون مدنی، شخصی جهت طرح دعوی الزام به تحویل مبیع صالح شناخته می‌شود که سند رسمی مالکیت مال را داشته باشد.

به این ترتیب در این روش اگر مبایعه نامه و قولنامه بین خریدار و فروشنده برقرار باشد، قبل از طرح دعوی الزام به تحویل، خریدار باید طرح دعوی الزام به تنظیم سند رسمی را مطرح کند.

روش دوم

روش دیگر که بنا بر ماده‌های ۱۰، ۲۱۹، ۲۲۰، ۳۳۸، ۳۳۹ و ۳۶۲ قانون مدنی امکان پذیر است، به این صورت بوده که قانون وجه قانونی را به مبایعه نامه یا قولنامه می‌بخشد. در این صورت دعوی الزام به تحویل از طرف خریدار قابل قبول خواهد بود.

کاربرد لایحه الزام به تحویل مبیع

در کلیه قراردادهای تنظیم شده بین مردم در مسائل مختلف، طرفین باید به تعهدات منعقد شده در قرارداد عمل کنند تا بتوانند به یکدیگر اعتماد داشته باشند. در غیر این صورت هرکدام از طرفین می‌توانند از عدم تعهد دیگری نسبت به شروط قرارداد به دادگاه شکایت کنند.

در رابطه با تحویل مبیع نیز در صورتی که فروشنده مبلغ تعیین شده در معامله را دریافت کند اما مال را به خریدار تحویل ندهد، خریدار متحمل ضررهای زیادی خواهد شد. در این صورت خریدار این حق را دارد که از طریق دادگاه جهت الزام به تحویل مبیع اقدام کند.

به این ترتیب خریدار با طرح دعوی در دادگاه مبنی بر الزام به تحویل، از قاضی درخواست می‌کند که فروشنده را به تسلیم مبیع مجبور کند. قاضی نیز در این شرایط مدارک و اسناد موجود را بررسی کرده و در نهایت رأی نهایی را صادر می‌کند.

جمع بندی

در این مطلب در رابطه با دعوی الزام به تحویل مبیع و ارکان این دعوی سخن گفتیم. با این حال اگر همچنان درگیر این نوع دعاوی هستید، مؤسسه حقوقی دادسو با گروهی از وکیل‌های مجرب در زمینه‌های مختلف مالی، ملکی و حقوقی آماده خدمات رسانی به شماست. بنابراین اگر به دنبال یک وکیل پایه یک دادگاه هستید که بتواند در این مسئله موفقیت شما را تضمین کند، می‌توانید از طریق دادسو این کار را انجام دهید.

سوالات متداول