حق حبس زوجه چیست؟

حق حبس زوجه یعنی چه؟

به زبان کاملا ساده حق حبس زوجه یعنی تا زمانی که خانم مهریه خود را به صورت کامل دریافت نکرده، می‌تواند از انجام وظایف زناشویی که در برابر مرد دارد، خودداری کند. در این مقاله ما میخواهیم به صورت کاملا ساده درباره حق حبس و شرایط اجرا شدن این حق و شرایط ساقط شدن آن توضیح دهیم.

حق حبس چیست

حق حبس زن از قوانینی است که کمتر کسی درباره شرایط آن می‌داند و از آن استفاده می‌کند. ولی ما به عنوان موسسه حقوقی موظف هستیم درباره همه قوانین صحبت کنیم و مخاطبان‌مان را در این باره آگاه کنیم. صحبت کردن درباره این موضوعات به معنای مخالف بودن یا موافق بودن ما در این خصوص نیست.

همانطور که می‌دانید اجرا شدن این قانون هم مانند قوانین دیگر وابسته به یک‌سری شروطی است که تا زمان عملی نشدن شروط این حق از خانم ساقط می‌شود.

اگر بخواهیم از نظر حقوقی حبس حبس را بررسی کنیم با توجه به ماده 1085 قانون مدنی زن می تواند تا مهریه او تسلیم نشده از ایفاء وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند مشروط بر اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه نخواهد بود. یکی از مظاهر بارز قاعده «عدل و انصاف» حق حبس است.

در ادامه با هم بررسی می‌کنیم که وظایف خانم در قبال آقا بعد از شروع زندگی مشترک چیست.
بیشتر بخوانید: حذف نام همسر از شناسنامه

وظایف خانم در قبال آقا بعد از شروع زندگی مشترک

هدف ما از نوشتن این عنوان این است که بدانیم خانم با استفاده از این حق  کدام وظایف زناشویی را می‌تواند انجام ندهد. همانطور که میدانید قوانین ما برگرفته از مذهب و شرع هستند پس وظایفی که خانم در قبال آقا دارند بر اساس شرع و اسلام است.

خانم در حالت عادی بعد از جاری شدن صیغه عقد یک‌سری مسئولیت‌ها در قبال آقا پیدا می‌کند که به بخشی از آنها تمکین خاص و عام می‌گویند. برای مثال انجام وظایف زناشویی را تمکین خاص و انجام امور مربوط به منزل را تمکین عام می‌گویند.

در قبال این امور آقا هم موظف به پرداخت نفقه و اجرت المثل می‌شود. مهریه هم که از زمان جاری شدن صیغه ازدواج برگردن آقا است که در هر صورت باید تحت شرایطی آن را پرداخت کند.
بیشتر بخوانید: شرط تنصیف دارایی در طلاق

وظایف خانم بعد از عقد

* تمکین خانم: زن باید بعد از عقد از همسر خود تمکین خاص کند و رابطه زناشویی را انجام دهد مگر در صورتی که عذر شرعی داشته باشد یا بیماری که انجام عمل زناشویی جان ایشان را به خطر بیندازد.

* خانم مگر در صورتی که قصد رفتن به حج داشته باشد، قصد درمان و مداوا داشته باشد، یا ماندنش در خانه ضرر جانی داشته باشد، باید برای خروج از منزل از همسرش کسب اجازه کند.

* در صورتی که آقا حق انتخاب محل سکونت و مسکن را به خانم نداده باشد، خانم باید در انتخاب مسکن و محل زندگی تابع همسر خود باشد.
* شاغل بودن خانم در شرایطی که همسرش موافق کارکردن ایشان نباشد، امکان پذیر نیست.

شرایط اجرا شدن حق حبس

همانطور که گفتیم برای اجرا شدن هر قانون نیاز به یک‌سری شروط هست. یعنی تا اتفاق نیفتادن آن شروط قانون اجرا نمی‌شود. برای این که خانم بتواند از حق حبس استفاده کند هم باید یک‌سری شروط را داشته باشد.

مهریه حال یا به وعده باشد:

مهریه می‌توان حال یا به وعده باشد به این معنا که بعد از جاری شدن صیغه طلاق آقا ملزم به پرداختش باشد یا بعد از گذشت مدتی مشخص ملزم به پرداخت آن باشد. حالا در شرایطی که مهریه حال باشد خانم می‌تواند در صورت وجود شرط دیگر بعد از عقد از حق حبس استفاده کند. ولی اگر مدت دار باشد خانم باید از همسرش تمکین کند و نمی‌تواند از حقش استفاده کند مگر در صورتی که آقا درخواست تمکین از همسرش نداشته باشد.

رابطه زناشویی برقرار نشده باشد:

یعنی اگر خانم بعد از جاری شدن صیغه عقد راضی به انجام رابطه زناشویی شدند دیگر نمی‌تواند از حق حبسش استفاده کند و حق از گردن ایشان ساقط می‌شود. ‌‎
بیشتر بخوانید: شروط ضمن عقد چیست؟

حق حبس در دوران عقد و حق حبس در دوران نامزدی

حق حبس در دوران نامزدی از لحاظ قانون به دوران آشنایی قبل از عقد گفته می شود و عملا چنین قانونا آقا و خانم به عقد هم در نیامده اند صحبتی راجع به این حق زوجه نمی شود. اما حق حبس در دوران عقد یکی از پر تکرار ترین مقاطع زمانی است که زوجین درگیر آن هستند. دلیل آن هم دوشیزه بودن خانم است که در این دوران بیشتر از دوران بعد از مراسم ازدواج است.

خانم طبق قانون از یک لحظه بعد از عقد می تواند از حق خود استفاده نماید و آقا چاره ای جز پرداخت مهریه نخواهد داشت. مگر با اثبات مواردی که این حق زوجه را ساقط می کند.
بیشتر بخوانید: طلاق در دوران عقد چگونه است؟

حق حبس چگونه ساقط می شود

در پاسخ به این سوال  چگونه ساقط می شود باید گفت در صورتی که با توجه به توافق خانم و آقا در زمان عقد قرار بر این شده است که مهریه خانم برای مثلا دوسال پس از عقد پرداخت شود و آقا در این دوسال درخواست رابطه از خانم را داشته باشد، از ایشان ساقط می‌شود.

اگر خانم قبل از اقدام برای حق حبسش برای ایجاد رابطه با همسرش اقدام کند این حق از ایشان ساقط می‌شود.

طبق ماده 1086 قانون مدنی: اگر زن قبل از اخذ مهر ، به اختیار خود به ایفاى وظایفى که در مقابل شوهر دارد قیام نمود، دیگر نمى تواند از حکم ماده قبل استفاده کند. مع ذالک حقى که براى مطالبه مهر دارد ساقط نخواهد شد.
بیشتر بخوانید: مستثنیات دین در پرداخت مهریه

اثری که حق حبس زوجه می‌تواند داشته باشد

*آقا نمی‌تواند خانم را مجبور را تمکین خاص و یا عام کند. یعنی خانم تحت هیچ شرایطی مجبور به انجام رابطه یا انجام امور مربوط به تمکین عام نیست.

*در صورت که مهریه خانم قسط بندی شود تا پایان اقساط مهریه خانم می‌تواند از حق حبسش بهره‌مند باشد. قسط بندی مهریه در صورتی اتفاق می‌افتد که آقا اموال و دارایی کافی برای پرداخت مهریه نداشته باشد در این صورت با بررسی‌های لازم مهریه قسط بندی می‌شود.

*خانم در زمان حق حبس ناشزه محسوب نمی‌شود و آقا باید نفقه ایشان را به صورت کامل پرداخت کند و در صورت پرداخت نکردن خانم می‌تواند از ایشان شکایت کندو بر اساس ماده 642 قانون مجازات اسلامی اگر کسی استطاعت مالی داشته باشد و نفقه همسرش را در صورت تمکین پرداخت نکند به سه ماه و یک وز تا پنج ماه حبس محکوم می‌شود.

بیشتر بخوانید: توقیف اموال برای مهریه

نفقه و تمکین

همانطوری که گفتیم در صورتی که خانم رابطه برقرار نکرده باشد و مهریه ایشان به صورت مدت دار نباشد می‌تواند حق  حبس داشته باشد. حق حبس و نفقه به این معناست که می‌تواند تمکین نکند و ناشزه حساب نشود و نفقه به ایشان تعلق بگیرد.
بیشتر بخوانید: انواع دلایل طلاق از طرف خانم و آقا

پیشنهاد سردبیر

بخشش مهریه در ازای حق طلاق

تمکین و عدم‌تمکین زن از شوهر چیست؟

استرداد جهیزیه در زمان طلاق چگونه است؟

مشاوره واتساپ

تماس تلفنی

⨉

مشاوره با کارشناسان حقوقی دادسو

کیانا برزگر

واتساپ

تلگرام

نازنین رحیمی

واتساپ

تلگرام

⨉

تماس تلفنی با کارشناسان حقوقی دادسو

نازنین رحیمی

تماس تلفنی

کیانا برزگر

تماس تلفنی