تصادف، واقعه‌ای سخت که در قانون چه به صورت عمد و چه به صورت غیر عمد برای ضارب مجازات و دیه‌ای تعیین شده که باید فوراً به مجروح داده یا خانواده او پرداخت شود. برای جواب به این سوال که دیه تصادف چیست و چقدر است، در این مقاله از موسسه حقوقی دادسو قصد داریم قانون دیه تصادف و مراحل دریافت دیه تصادف رانندگی را توضیح دهیم.
دیه تصادف چیست؟
به طور کلی می‌توان اینطور توضیح داد که هرگاه در تصادفات رانندگی، شخصی دچار آسیب‌های جانی یا مالی شود، به نحوی که خودروی درحال حرکت مقصر آن شناخته شود، راننده آن وسیله نقلیه از نظر مالی متضمن پرداخت دیه و سایر موارد خواهد بود. البته مسئولیت پرداخت خسارت حادثه بر عهده شرکت بیمه است و پس از بررسی‌های به عمل آمده و گزارش کارشناسی، دادگاه شرکت بیمه را به محاسبه و پرداخت خسارت حادثه به شخص ثالث موظف خواهد کرد.
در صورتیکه فرد راننده بیمه نداشته باشد، یا از محل حادثه فرار کرده باشد، یا گواهی نامه نداشته باشد، چه اتفاقی رخ می‌دهد؟ در این فرض راننده تحت تعقیب قضایی قرار خواهد گرفت و پرداخت غرامت تصادف به عهده صندوق جبران خسارت حادثه است.
دیه تصادف به چه مواردی تعلق میگیرد؟
هرگونه خسارت از حیث جانی یا بدنی به شخص مضروب وارد شود، غرامت یا دیه به آن شخص تعلق خواهد گرفت و در مواردی که حادثه منجر به قطع عضو شود، مبلغ دیه مطابق قانون مجازات اسلامی محاسبه و پرداخت خواهد شد.
بر اساس محاسبات سال ۱۴۰۱، جدول دیه به شرح ذیل است:
| نوع دیه | مبلغ تعیین شده سال جاری |
| دیه کامل در ماه‌های غیر حرام | ۶۰۰ میلیون تومان |
| دیه کامل در ماه‌های حرام | ۸۰۰ میلیون تومان |
| دیه شکستگی استخوان دست که مطلوب التیام یابد | ۴۸ میلیون تومان |
| دیه شکستگی نازک نی و درشت نی استخوان پا هر کدام به صورت جداگانه | ۴۸ میلیون تومان |
| دیه شکستگی بینی | ۶۰ میلیون تومان |
| دیه شکستگی ترقوه | ۲۸ میلیون ۸۰۰ هزار تومان |
| دیه شکستگی جمجه سر در حد هاشمه | ۶۰ میلیون تومان |
| دیه زخم‌شدگی در حد حارصه | ۳ میلیون تومان |
| دیه زخم‌شدگی در حد دامیه | ۱۲ میلیون تومان |
| دیه دندان‌های پیشین که کامل ساقط شوند | ۳۰ میلیون تومان |
| دیه دندان‌های پشتی که کامل ساقط شوند | ۱۵ میلیون تومان |
| دیه یک دست | ۳۰۰ میلیون تومان |
| دیه یک پا | ۳۰۰ میلیون تومان |
| دیه شکستگی دنده‌های محیط بر قلب | ۱۸ میلیون تومان |
| دیه خرد‌شدگی استخوان مطلوب التیام یافته | ۱۰۸ میلیون تومان |
قانون دیه در تصادفات
همانطور که گفته شد، تصادفات می‌تواند حوادث سطحی یا عمیق یا حتی منجر به فوت داشته باشد که در ادامه پیرامون هر کدام از آن‌ها صحبت خواهیم کرد.
قانون دیه در تصادفات جرحی
ماده ۱۶ قانون اصلاح بیمه اجباری مسئولیت مدنی برای دارندگن وسیله نقلیه می‌گوید: اگر در حوادث رانندگی منجر به صدمات بدنی غیر از فوت، بیمه‌گر وسیله نقلیه مسبب حادثه یا صندوق تامین خسارت‌های بدنی حسب مورد موظفند پس از دریافت گزارش کارشناس راهنمایی و رانندگی یا پلیس راه و در صورت لزوم گزارش سایر مقامات انتظامی و پزشکی قانونی بلافاصله حداقل ۵۰ درصد از دیه تقریبی را به اشخاص ثالث زیان‌دیده پرداخت کرده و باقی‌مانده آن را پس از معین شدن میزان قطعی دیه بپردازند».
تبصره– در حوادث رانندگی منجر به فوت، شرکت های بیمه می‌توانند در صورت توافق با راننده مسبب حادثه و ورثه متوفی، بدون نیاز به رأی مراجع قضائی، دیه و دیگر خسارت‌های بدنی وارده را پرداخت نمایند.
قانون دیه تصادف که منجر به فوت شود
در این خصوص نیز تصادفات بر دو اساس جنبه عمومی و جنبه خصوصی مورد بررسی قرار گرفته و ضارب باید به پرداخت نقدی دیه یا مجازات حبس محکوم شود. بر اساس ماده ۷۱۴ قانون مجازات اسلامی، هر گاه بی‌احتیاطی یا بی‌مبالاتی یا عدم رعایت نظامات دولتی یا عدم مهارت راننده (اعم از وسائط نقلیه زمینی یا آبی یا هوایی) یا‌متصدی وسیله موتوری منتهی به قتل غیر عمدی شود مرتکب به شش ماه تا سه سال حبس و نیز به پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه اولیای دم‌محکوم میشود.
این نکته هم قابل توجه است که قتل ناشی از تصادفات رانندگی، قتل غیرعمد محسوب میشود و ضارب باید کل دیه کامل را به بازمندگان متوفی پرداخت کند. همچنین در مواردی که مصدوم دچار صدمات متعددی شود و بعد از آن نیز فوت کند، بند ب ماده ۵۳۸ قانون مجازات اسلامی می‌گوید: در صورت تعدد صدمات چنانچه مرگ یا قطع عضو یا آسیب بیشتر، در اثر سرایت تمام صدمات باشد، تنها دیه نفس یا عضو یا آسیب بزرگتر ثابت میشود و اگر مرگ یا قطع عضو یا آسیب بزرگتر در اثر سرایت برخی از صدمات باشد، دیه صدمات مسری در دیه نفس یا عضو یا آسیب بزرگتر تداخل می‌کند و دیه صدمات غیرمسری، جداگانه محاسبه و مورد حکم واقع میشود.
نحوه محاسبه دیه تصادف رانندگی
نحوه محاسبه دیه تصادف رانندگی با سایر دیه‌ها تفاوتی ندارد و اگر تصادف منجر به فوت یا جرح جدی مضروب شود، نرخ دیه هر کدام از اعضاء بر اساس قانون مجازات اسلامی و نرخ مصوب تعیین شده در ابتدای هر سال شمسی محاسبه خواهد شد. همچنین اگر متوفی در قتل غیرعمد مرد مسلمان باشد، بر طبق قانون مجازات اسلامی دیه کامل به او تعلق خواهد گرفت.
مراحل دریافت دیه تصادف
خسارت ناشی از تصادفات می‌تواند جانی یا جسمی باشد؛ به همین خاطر اگر با تصادف‌های جانی در اطرافیان خود روبه‌رو شده‌اید، باید بدانید که مراحل گرفتن دیه چگونه است.
تماس با پلیس و اورژانس و اعلام محل دقیق حادثه
در حوادث منجر به خسارت جانی، اولین کار مطلع کردن مأمورین قانونی و اورژانس است که با حضور پیدا کردن در محله حادثه، گزارش کامل و قانونی را تشریح کنند. آن‌ها وظیفه دارند علاوه بر بررسی علّت در محل، مدارک لازم از جمله گواهینامه، کارت ماشین و بیمه‌نامه شخص ثالث فرد مقصر را بررسی کرده و کروکی را به همراه اظهارات طرفین به ثبت برسانند. مأمور انتظامی یک فرم از اطلاعات ضارب و یک فرم از اطلاعات مضروب را تکمیل می‌کند و ماشین راننده به کلانتری و سپس پارکینگ منتقل خواهد شد.
تشکیل پرونده در کلانتری
بعد از انتقال ماشین به پارکینگ و دریافت کارت سبز که برای ترخیص خودرو نیاز است، ضارب با به همراه داشتن اصل و کپی مدارک خود باید به افسر نگهبانی کلانتری مراجعه کرده و مراحل تشکیل پرونده را آغاز کند. تکمیل فرم ثنا یکی از مراحل یادشده خواهد بود که باید آن را از دفاتر خدمات قضایی تهیه کرد. از طرف دیگر نیز خانواده فرد مضروب باید در همان کلانتری حضور پیدا کرده و شکایات خود را ثبت کنند تا فرد مقصر برای استفاده از بیمه شخص ثالث به اداره بیمه مراجعه کرده و در آنجا نیز پرونده اولیه خودش را تشکیل دهد.
دریافت کروکی از مأمور راهنمایی و رانندگی
همه تصادفات کروکی خاص خودشان را دارند که مأمور راهنمایی و رانندگی وظیفه نگارش و ثبت آن را برعهده میگیرد. کروکی از جمله مدارک مهمی است که برای تکمیل پرونده اورژانس مورد استفاده قرار خواهد گرفت و همچنین برای به دست آوردن آن باید نامه‌ای از کلانتری دریافت کرده و سپس به مأمور اعزام شده در محل تحویل داده شود تا در نهایت گزارش کامل تصادف در اختیارتان قرار گیرد.
تشکیل پرونده در اداره بیمه
ضارب یا متهم باید با داشتن اصل کروکی و گرفتن نامه درخواست اصالت بیمه‌نامه از کلانتری، به اداره بیمه خود مراجعه کند. برای دریافت اصالت بیمه شخص ثالث و تحویل آن به کلانتری برای ادامه روند پیگیری پرونده، متهم باید کپی بیمه شخص ثالث و کارت ملی و نامه کلانتری را تسلیم اداره یادشده کند. در نهایت با ارائه اصالت بیمه نامه به کلانتری، مراحل پرونده تکمیل شده و برای پیگیری به دادسرا ارسال خواهد شد.
مدارک لازم برای گرفتن دیه تصادف
مدارک زیر برای تشکیل پرونده خسارت جانی و پرداخت دیه صدمات جسمانی در تصادفات منجر به مرگ یا جراحات سنگین نیاز است:
- کد یکتای بیمه‌نامه شخص ثالث
- اصل گواهینامه مقصر به همراه کارت خودرو و کارت ملی
- کروکی تصادف
- اوراق بازجویی از مقصر و زیان دیدگان
- نظریه پزشکی قانونی
- کارت شناسایی مجروحین و متوفیان
- خلاصه پرونده بالینی مصدوم یا متوفی در صورت بستری
- کپی شناسنامه و کارت ملی وراث متوفی و یا ذی‌نفعان دریافت خسارت
- برگه رأی دادگاه
- جوازن دفن، گزارش معاینه جسد و گواهی فوت به همراه شناسنامه باطل شده متوفی
- ارائه گواهی انحصار وراثت در حوادث منجر به فوت
مدّت زمان رأی دادگاه برای دیه
اغلب صدور رأی نهایی در مورد دیه خسارت‌های تصادفات، یک هفته پس از آخرین جلسه دادگاه خواهد بود. اگر هیچ کدام از طرفین نسبت به رأی صادر شده اعتراضی نداشته باشند، ابتدا باید ۲۰ روز مهلت قانونی برای ثبت اعتراض سپری شود تا در نهایت رأی قابلیت اجراء پیدا کند. البته گزارش نهایی پزشکی قانونی برای دریافت دیه کامل هم نیاز است و تا زمانی که این سازمان تاریخ مراجعه بعدی را به بازماندگان جهت تکمیل پروسه پرونده ندهد، دیه پرداخت نخواهد شد.
سخن آخر
دیه تصادفات، مخصوصاً حوادثی که منجر به مرگ میشود، پروسه قضایی طولانی دارد که برای سهولت کار، طرفین باید از وکیل دیه و وکیل جرائم پزشکی برای انجام امورات قضایی استفاده کنند. پیشنهاد میشود که پرونده قضایی این چنینی را بدون سرعت و با آرامش کامل پیگیری کنید.
سوالات متداول
دیه تصادف منجر به فوت در صورتی که راننده گواهینامه نداشته باشد چقدر است؟
دیه تصادف هنگامی که راننده گواهینامه نداشته باشد افزایش پیدا نمی‌کند. البته در این شرایط برای راننده مجازات های دیگری در نظر گرفته می شود.
آیا میزان دیه تصادف موتور با ماشین متفاوت است؟
خیر؛ ماشین و موتور هردو وسیله نقلیه محسوب می شوند و میزان دیه در تصادفات منجر به آن ها با توجه به نوع آسیب وارد شده محاسبه می گردد.
دادسو چیست؟
دادسو یک موسسه حقوقی است که تمامی مجوزهای لازم را از کانون وکلای دادگستری مرکز، قوه قضاییه و اداره ثبت اسناد اخذ کرده است. دادسو کلیه خدمات حقوقی، وکالتی و کنسولی را به ایرانیان داخل و خارج از کشور ارائه می‌کند.
چگونه می‌توانم با دادسو در ارتباط باشم؟
شما می‌توانید از طریق واتساپ، تلگرام و یا تماس با شماره ۰۲۱۹۱۰۷۹۱۰۳ با کارشناسان حقوقی دادسو در ارتباط باشید. همکاران ما با حوصله پاسخگوی شما هستند.
آیا دادسو مجوز دارد؟
دادسو تمامی مجوزهای لازم را از کانون وکلای دادگستری مرکز، قوه قضاییه و اداره ثبت اسناد اخذ کرده است. امکان رؤیت این مجوزها قبل از عقد قرارداد با دادسو وجود دارد.
چگونه می توانم با وکلای دادسو جلسه داشته باشم؟
جلسات مشاوره وکلای دادسو به دو صورت حضوری و آنلاین برگزار میشود. برای برگزاری جلسه با وکلای دادسو با کارشناسان حقوقی دادسو در ارتباط باشید تا برای شما وقت ملاقات تنظیم کنند.
31 پاسخ
توی تصادف توی گلوم شیشه رفته ، دیه بهم چقدر میدن؟
سلام، وقت بخیر
تعیین میزان دیه به عهده کارشناس دادگاه است.
سلام من تصادف کردم رفتم پزشک قانونی بینیم شکسته و رفتم پزشکی قانونی دکتر پزشک قانونی نوشته که شکستگی استخوان بینی دارد که ضایعات فوق بر اثر اثابت جسم سخت حدود یک ماه قبل از حادث گردیده است منظورش چیست ممنون میشم یه راهنمایی کنی بسیار ممنونم آیا دییه به من تعلق میگیرد بیمه یا نه منظور از ضایعات فوق چیست
سلام، وقت بخیر
باید جزئیات پرونده بررسی شود نمی توان به طور قطعی نظر داد.
باسلام بنده درسال ۱۴۰۰چهاردهم فروردین ماه عابرپیاده بودم وبا یک سواری۴۰۵ تصادف کردم سواری مقصر شدبنده پرونده را تا جواب پزشک قانونی تکمیل کردم وبه خاطره مشکلات شخصی خود دست نگه داشتم وامسال پرونده را تکمیل کردم دیه من را بایدطبغ دیه ۱۴۰۰بدهند یا۱۴۰۲ ممنون.
بله
چون شما مقصر بودید در طولانی شدن پروسه دیه نه شرکت بیمه ، دیه رو مانند سال ۱۴۰۰ میدن ، خیلی وقت ها شرکت ها دیه فرد رو به حساب دادگستری می ریزند تا مجبور نباشند دیه اضافه بدهند
سلام‌من۶سال پیش دوبار دیه گرفتم تصادف کردم الانم تصادف کروم تاندون پام پاره شده ایا دیه بازبهم تعلق میگیرو دربیمه دیه روبهم میدن
سلام من تصادف کردم گواهی نامه دارم مامانم با داییم فوت شدند دست و پایشان شکسته آیا دیه به شکستن پا ودست شون میدانه جدا بقر فوت تشون
خسته نباشید.
بخاطر شرایط بعد از تصادف نتونستم کامل پیگیر مراحل قانونی بشم. اسفند ۱۴۰۰ تصادف کردم و تا ۱۴۰۱ تک و توکی مدارکی به پزشک قانونی بردم. آیا زمان تاثیری در اعتبار پرونده داره؟ اینطور نیست که دو سال بگذره دیگه کاریش نمیشه کرد؟
لطفا بگید که می تونم هنوزم برای دیه یا هر چی اقدام کنم یا بی خیالش بشم؟
با سلام
رای دادگاه دیه تصادف شخص ثالث که منجر به جرح و مقدار شده ورای صادره ۱۶درصد دیه کامل یوم ا لاداءصادر گردید وزمان وقوع تصادف در ماه حرام ذی القعده بوده ایا و دیه ماه حرام محاسبه میشود
در رای صادره ماه حرام قید نشده
ممنون راهنمایی بفرمایید
سلام ما در اردیبهشت ماه تصادف کردیم ولی در ماه محرم دادگاه داریم حالا دیه ما غیر ماه حرام است یا ماه حرام
با سلام و درود خدمت کارشناسان عزیز.
بنده برج ۳تصادف کردم و ماشینم چپ کرد خودمم آسیب دیدم به کسی هم برخورد نکردم و شاکی ندارم آیا دیه تعلق میگیره ؟
فقط پزشک قانونی رفتم گفت ۴ماه دیگه بیا دیگه هیچ کاری نکردم … لطفاً راهنمایی کنید که چکار کنم؟
سلام پسر من سال۱۴۰۱ تصادف کرده ۱۴۰۲ رای صادر شده نرخ دیه با سال تصادف محاسبه میشود یا سال پرداخت
سلام، وقت بخیر
نرخ دیه با سال پرداخت محسابه می شود.
سلام این یک ساله که دیه ما که تصادف کردیم نیامده از ۱۴۰۰تا الا دیه همان دیه ۱۴۰۰است یا به نرخ روز حصاب میکنند
سلام، وقت بخیر
دیه به نرخ روز حساب می شود.
ایادیه فرد فوت شده اگر سالخورده باشه باکودک ویازن ومرد فرق داردد
سلام، وقت بخیر
دیه به سن ارتباطی ندارد. فرد سالخورده هم مانند باقی افراد دیه ایشان محسابه می شود.
سلام در تصادفی که ضارب موتور سوار باشد و بدون گواهینامه به عابر پیاده برخورد کند و هر دو طرف یعنی هم ضارب و هم مضروب در تصادف فوت کنند دیه مضروب با چه کسی است ؟
سلام، وقت بخیر
از بیمه می توانید دیه را بگیرید.
فرد موتورسوار میگن گواهینامه و بیمه نداشته زده به عابر هر دو طرف فوت شدند چجوری از بیمه بگیرند از کدوم بیمه؟
چهار پنجم از یک پنجم از یک دوم دیه کامل ۱۴۰۲ چند درصد یا چه مبلغی میشود اگر در ماه حرام باشد چقدر میشود
سلام، وقت بخیر
متاسفانه ما محاسبه دیه انجام نمی دهیم.
دیه شما ۸ درصد هستش که با احتساب ۹۰۰ میلیون تومان میشه ۷۲ میلیون ولی چون تو ماه حرام بوده با توجه به ماده ۲۹۹ قانون مجازات دیه شما ۹۶ میلیون خواهد بود.
سلام
آیا سرپرست خانوار بودن در دیه تصادفات فرقی دارد؟
سلام، وقت بخیر
خیر
باسلام من الان یکسال ودوماه است تصادف کرده ام وهنوزکتفم حالت پارگی وزخو دارد بعدازیکسال تازه پروندم را فرستادم تهران تا بررسی بشه خواستم ببینم چقدر طول میکشه دیم بیاد
سلام، وقت بخیر
نمی توان زمان دقیقی مشخص کرد.
سلام پسر من سال۱۴۰۱ تصادف کرده ۱۴۰۲ رای صادر شده نرخ دیه با سال تصادف محاسبه میشود یا سال پرداخت
سلام، وقت بخیر
نرخ دیه با سال پرداخت محاسبه می شود.