زمانی که فردی فوت می‌کند، اموال او بین وراثش تقسیم می‌شوند. در این زمان از اصطلاح انحصار یا حصر وراثت استفاده می‌شود. در انحصار وراثت، ورثه و میزان سهم الارث آن‌ها تعیین خواهد شد. این قانون در سال 1309 با نام تصدیق انحصار وراثت به تصویب رسید. برای اقدام به منظور تقسیم ارث و میراث نیاز به مدارک انحصار وراثت خواهد بود.
بدون ارائه مدارک و طی کردن مراحل لازم، گواهی انحصار وراثت صادر نخواهد شد. اگر این گواهی صادر نشود، تکلیف تقسیم ارث و میزان سهم هر یک از وراث نامعلوم می‌مانند. در اینجا قرار است درباره مراحل انحصار وراثت، مدارک و هزینه‌های آن صحبت کنیم. ضمن اینکه می‌توانید برای رفع ابهامات خود در این زمینه از مشاوره واتس اپی یا تلفنی رایگان دادسو استفاده کنید.
- اخذ گواهی انحصار وراثت و مالیات بر ارث
- بدون نیاز به حضور وراث در هیچ مرحله‌ای
- توسط وکلای متخصص تقسیم ارث
- مشاوره حقوقی رایگان
- برای انجام کار توسط وکلای متخصص دادسو با کارشناسان حقوقی دادسو در ارتباط باشید
افراد واجد شرایط برای ارائه درخواست انحصار وراثت
احتمالا سوالی که برای شما هم پیش آمده این است که چه کسانی حق انحصار وراثت دارند؟ قبل از پرداختن به مدارک انحصار وراثت، باید ببینیم چه افرادی می‌توانند برای گرفتن ارث پیش قدم شوند و چه کسانی از متوفی ارث می برند؟
در قانون این موضوع از پیش تعیین شده است و تمامی افراد وارث که بر حسب طبقات ارث دسته بندی می‌شوند و یا کسانی که به نوعی در اموال متوفی به عنوان ذینفع محسوب می‌شوند، می‌توانند درخواست خود را با ارائه مدارک انحصار وراثت به دادگاه اعلام کنند.
لازم به ذکر است در مواقعی که تعداد وارثین زیاد است، درخواست یک نفر به نمایندگی از سایرین کافی خواهد بود.
مدارک انحصار وراثت
وراث برای تقسیم ارث بین خود در ادارات دولتی یا بانک‌ها و دفاتر اسناد رسمی، نیاز به گواهی انحصار وراثت دارند. این گواهی توسط شورای حل اختلاف محل زندگی شخص متوفی صادر می‌شود. برای دریافت این گواهی وراث یا درخواست کننده گواهی حصر وراثت باید اسناد و مدارک زیر را به دادگاه ارائه کند.
- ارائه گواهی فوت شخص متوفی (سند رسمی صادر شده از اداره ثبت احوال)
- ارائه فرم استشهادیه
- ارائه کپی عقدنامه همسر شخص متوفی (برای همسران عقد دائم)
- اصل شناسنامه و کارت ملی وراث
- ارائه گواهی تسلیم اظهارنامه مالیات بر ارث (دریافت سند رسمی از اداره امور اقتصادی و دارایی محل اقامت متوفی) (این مورد فقط برای متوفی قبل از سال 1395 الزامی است)
- نکته 1: در صورتی که در تهران زندگی می‌کنید، می‌توانید نسخه الکترونیکی گواهی فوت را ارائه دهید. برای گرفتن این گواهی باید با توجه به محل اقامت متوفی به اداره ثبت احوال آن منطقه مراجعه کنید.
- نکته 2: برگه استشهادیه شامل شهادت دادن 3 فرد در دفاتر اسناد رسمی با این مضمون است که افراد ذکر شده برای دریافت ارث، تنها وارثان شخص متوفی هستند. این کار باید با پر کردن یک فرم مخصوص و امضای آن‌ها انجام شود.
- نکته 3: وراث افرادی که قبل از سال 95 فوت کرده اند، باید برای دریافت گواهی مالیاتی به اداره مالیات مراجعه کنند.
در صورتی که متوفی بعد از سال 95 فوت شده باشد، نیازی به ارائه گواهی مالیاتی نیازی نیست، زیرا مالیات هنگام تقسیم و انتقال ارث و اموال به ورثه اخذ خواهد شد.
محل صدور گواهی انحصار وراثت
همانطور که گفتیم بعد از درخواست انحصار وراثت و ارائه مدارک لازم برای انحصار وراثت، گواهی لازم توسط شورای حل اختلاف اقامتگاه متوفی صادر می‌شود. اما این به معنای عدم دخالت دادگاه نیست، بلکه بسیاری از فعالیت‌های پیرامون تقسیم ارث از جمله تولیت، وصیت یا اصل و نسب بر عهده دادگاه خواهد بود. بنابراین اگر بحث این دعاوی مطرح باشد، حتی با وجود توافق بین وراث هم طرح آن در شورای حل اختلاف امکان پذیر نیست و تنها از طریق دادگاه قابل پیگیری خواهند بود.
قانون جدید دادگاه برای انحصار وراثت
قانون جدیدی در این زمینه وضع نشده است. اما طبق بخشنامه وزارت دادگستری که در پاییز سال 1399 ارائه شد، اگر ارزش اموال فرد متوفی معادل 50 میلیون تومان یا بیشتر از این مقدار باشد، باید گواهی انحصار وراثت نامحدود صادر شود. اما در صورت کم بودن مبلغ ارث گواهی محدود صادر می‌شود.
تفاوت این دو قانون در مدت زمان بررسی درخواست و ارائه گواهی انحصار وراثت است. برای اطلاع دقیق در این باره پیشنهاد می‌کنیم مقاله قانون انحصار وراثت را مطالعه کنید. در روش اول برای دریافت گواهی نامحدود، باید آگهی لازم در این زمینه منتشر شود. اما برای مبالغ پایین این پروسه از روند بررسی درخواست انحصار وراثت حذف شده است که خود باعث کاهش زمان بررسی به 3 تا 7 روز کاری می‌شود.
روند انحصار وراثت در صورت عدم همکاری وراث
در بسیاری از مواقع ممکن است یک یا چند تن از وراث برای انجام روند تقسیم اموال شناسنامه خود را ارائه ندهند. یا اینکه ممکن است یک یا چند تن از ورثه در دسترس نباشند یا خارج از کشور سکونت داشته باشند. در این شرایط به هر دلیلی دسترسی به اسناد شناسایی آن‌ها امکان پذیر نیست. در چنین شرایطی هر یک وراثت یا ذینفعان می‌توانند درخواست خود را به شورای حل اختلاف ارائه دهند تا استعلام لازم در این زمینه گرفته شود که باعث پیگیری روند انحصار وراثت خواهد شد.
رادیو دادسو
انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور
در این قسمت از رادیو دادسو درباره انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور صحبت کرده ایم.
مراحل انحصار وراثت
مراحل انحصار وراثت به صورت خلاصه شامل موارد زیر می‌شوند:
- تنظیم دادخواست و اجرای تشریفات دادرسی در دادگاه
- بررسی اسناد توسط دادگاه
- انتشار درخواست در روزنامه‌های کثیرالانتشار
- بررسی درخواست افراد معترض در صورت وجود
- صدور گواهی انحصار وراثت
برای آشنایی کامل در این زمینه پیشنهاد می‌کنیم مقاله مراحل انحصار وراثت را مطالعه کنید. همچنین خواندن مقالات انحصار وراثت املاک قولنامه‌ای و انحصار وراثت ملک به شما کمک کند.
هزینه انحصار وراثت
بعد از بررسی مراحل و مدارک انحصار وراثت، به بحث هزینه درخواست تقسیم ارث می‌رسیم. این هزینه در سال‌ها مختلف متفاوت است. برای مثال تا سال 99 افراد باید مبلغی معادل 140 تا 200 هزار تومان را برای دادرسی پرداخت کنند. اما برای اطلاع دقیق از هزینه‌های انحصار وراثت می‌توانید با وکیل انحصار وراثت دادسو در تماس باشید.
ضمن اینکه کلیه مراحل گرفتن گواهی حصر وراثت در شهرهای تهران و کرج توسط وکلای مجرب و باسابقه دادسو در کوتاه ترین زمان ممکن انجام می‌شود.در صورتی که وکیل داشته باشید مدت زمان انحصار وراثت سریع تر انجام می‌شود. همچنین در صورتی که خارج از کشور زندگی می‌کنید وکیل انحصار وراثت ایرانیان خارج از کشور می‌تواند در این زمینه شما را راهنمایی کند.
سوالات متداول
مدارک انحصار وراثت شامل چه اسنادی می‌شوند؟
برای دریافت انحصار وراثت باید مدارک خاصی را از جمله گواهی فوت، کپی شناسنامه وراث، فرم استشهادیه، گواهی اظهارنامه مالیاتی و کپی عقدنامه همسر متوفی، ارائه شود.
آیا حضور همه ورثه برای درخواست انحصار ورثه لازم است؟
خیر. برای درخواست انحصار وراثت تنها حضور یکی از وراث به وکالت از سایرین کفایت می‌کند. در صورت اینکه یک یا چند تن از وراث اسناد خود را ارائه نکنند، با طی کردن مراحل لازم از اداره ثبت احوال استعلام گرفته می‌شود و روند دادخواست جریان پیدا می‌کند.
دادسو چیست؟
دادسو یک موسسه حقوقی است که تمامی مجوزهای لازم را از کانون وکلای دادگستری مرکز، قوه قضاییه و اداره ثبت اسناد اخذ کرده است. دادسو کلیه خدمات حقوقی، وکالتی و کنسولی را به ایرانیان داخل و خارج از کشور ارائه می‌کند.
چگونه می‌توانم با دادسو در ارتباط باشم؟
شما می‌توانید از طریق واتساپ، تلگرام و یا تماس با شماره ۰۲۱۹۱۰۷۹۱۰۳ با کارشناسان حقوقی دادسو در ارتباط باشید. همکاران ما با حوصله پاسخگوی شما هستند.
چگونه می توانم با وکلای دادسو جلسه داشته باشم؟
جلسات مشاوره وکلای دادسو به دو صورت حضوری و آنلاین برگزار می‌شود. برای برگزاری جلسه با وکلای دادسو با کارشناسان حقوقی دادسو در ارتباط باشید تا برای شما وقت ملاقات تنظیم کنند.
