عسر و حرج چیست؟ طلاق با عسر و حرج چگونه است

حفظ کرامت انسانی هر کدام از زوجین در طول زندگی مشترک ضروری است. در صورتی که یکی از زوجین به خاطر سوء رفتار طرف مقابل به سختی و مشقت افتاده باشد، قانون این امکان را برای زن و مرد در نظر گرفته که یک طرفه درخواست طلاق دهند. اگر زن برای جدایی اقدام کرده باشد، لازم است که یکی از مصادیق عسر و حرج را برای طلاق ارائه کند.

در این مطلب، عسر و حرج و شرایط جدایی زوجه به خاطر آن ارائه کرده‌ایم. در صورتی که نیاز به دریافت اطلاعات بیشتر برای طلاق به دلیل عسر و حرج دارید، با مشاورین موسسه حقوق دادسو در ارتباط باشید.

تعریف عسر و حرج

طبق تبصره ماده 1130 قانون مدنی، عسر و حرج، عبارت است از به وجود آمدن وضعیتی که ادامه زندگی را برای زوجه با مشقت همراه ساخته و تحمل آن مشکل باشد.

یعنی در صورتی که زوج شرایطی را برای زوجه فراهم کرده باشد که تحمل زندگی مشترک به لحاظ جسمانی یا روانی برای فرد غیرممکن باشد، زن حق طلاق خواهد داشت و می‌تواند با مراجعه به دادگاه بدون نیاز به جلب رضایت همسرش از او جدا شوند.

مصادیق طلاق عسر و حرج

تمام مشکلاتی که زن و مرد در طول زندگی مشترک با آن‌ها مواجه می‌شوند دلیل عسر و حرج نیست؛ یعنی در صورتی که زوج و زوجه با هم برای مسائل خاصی بحث کرده باشند، زوجه نمی‌تواند به خاطر سخت و مشقت‌بار شدن زندگی به دادگاه مراجعه کرده و از همسرش جدا شوند.

چون برای طلاق باید مصادیق عسر و حرج توسط قانون‌گذار تأیید شوند، تا حکم طلاق یک طرفه زن صادر شود. در ادامه برخی از این موارد را جهت شناخت بیشتر ارائه کرده‌ایم.

• ترک کردن زندگی مشترک توسط مرد به مدت 6 ماه دائم یا 9 ماه متوالی در طول یک سال
• اعتیاد مداوم و آسیب‌زننده زوج به مواد مخدر یا ابتلا به مشروبات الکلی
• ضرب و شتم یا هرگونه سوء رفتار مرد با زن
• مبتلا شدن مرد به یکی از بیماری‌های صعب‌العلاج
• حبس مرد به مدت 5 سال یا بیشتر

اثبات عسر و حرج زوجه

برای طلاق به دلیل عسر و حرج، لازم است که زوجه مصادیق و دلایل نشان دهنده این موضوع را در دادگاه ثابت کند. از جمله روش‌هایی که برای اثبات عسر و حرج استفاده می‌شود می‌توان به اقرار خود مرد، شهادت شهود عاقل و بالغ و عادل و ارائه گواهی پزشک قانونی اشاره کرد.

حضانت فرزند در طلاق عسر و حرج

طبق قانون حضانت فرزندان تا 7 سالگی با مادر است و دختر تا 9 سالگی و پسر تا 15 سالگی تحت حضانت پدر خواهند بود. در صورتی که مرد صلاحیت لازم را برای نگه‌داری از فرزندان نداشته باشد، حضانت فرزندان به مادر یا جد پدری واگذار خواهد شد.

در صورتی که اجبار کردن مرد به طلاق دادن زوجه در شرایط عسر و حرج امکان‌پذیر نباشد، زوجه با اجازه قاضی طلاق داده می‌شود و می‌تواند با داشتن حکم طلاق، آن را در محضر ثبت کند.

مدت زمان عسر و حرج

مدت زمان طلاق به دلیل عسر و حرج در قانون ایران مشخص نشده است. این مدت به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

• نوع عسر و حرج
• شدت عسر و حرج
• میزان همکاری طرفین در سازش
• میزان تأخیر در رسیدگی به پرونده در دادگاه

در برخی موارد، دادگاه ممکن است پس از بررسی مدارک و مستندات، بلافاصله رأی به طلاق صادر کند. در برخی موارد دیگر، دادگاه ممکن است برای بررسی بیشتر موضوع، طرفین را به داوری ارجاع دهد. در این صورت، مدت زمان طلاق به مدت زمان رسیدگی داوری بستگی دارد.

در مجموع، می توان گفت که مدت زمان طلاق به دلیل عسر و حرج معمولاً بین چند ماه تا چند سال متغیر است.

زوجه برای اینکه بتواند به دلیل عسر و حرج از دادگاه تقاضای طلاق کند، باید عسر و حرج خود را به دادگاه ثابت کند. این امر می تواند از طریق ارائه مدارک و مستندات، شهادت شهود یا معاینه پزشکی انجام شود.

در صورتی که زوجه بتواند عسر و حرج خود را به دادگاه ثابت کند، دادگاه پس از بررسی موضوع، رأی به طلاق صادر می کند.

سخن پایانی

عسر و حرج به شرایطی گفته می‌شود که زن در آن به خاطر سخت و مشقت‌بار شدن زندگی مشترک درخواست جدایی می‌دهد. در این روش باید زن دلایل خودش را برای عسر و حرج به دادگاه ارائه دهد، سپس قاضی با توجه به موارد ارائه شده برای صدور رأی طلاق یک طرفه تصمیم‌گیری خواهد کرد.

در صورتی که برای به سرانجام رساندن طلاق از طرف زن نیاز به راهنمایی متخصصان این حوزه دارید، پیشنهاد می‌کنیم از وکلای دادسو که تجربه زیادی در زمینه انجام موفقیت‌آمیز این پرونده‌ها دارند کمک بگیرید.

سؤالات متداول