پاک کردن اسم فرزند از شناسنامه

طبق قانون مدنی مراحل مشخصی برای فسخ نگاه یا انواع طلاق در نظر گرفته شده؛ و زوج یا زوجه با استناد به مفاد مطرح شده در قانون می‌توانند درخواست طلاق را مطرح کرده و به سرانجام برسانند. در صورتی که زن و مرد فرزندی داشته باشند، ممکن است حتی برای پاک کردن اسم فرزند از شناسنامه نیز اقدام کنند؛ و کل خاطرات ازدواج قبلی را از زندگی‌شان پاک کنند.

در این مطلب، دادسو درباره امکان حذف نام همسر و فرزند از شناسنامه والدین هر آنچه باید بدانید را ارائه کرده است. در صورتی که نیاز به دریافت اطلاعات بیشتر در این رابطه دارید، از طریق واتساپ با وکلای موسسه حقوقی دادسو در ارتباط باشید.

حذف نام همسر از شناسنامه زوجین

یکی از مواردی که زوج‌ها پس از جدایی برای آن اقدام می‌کنند حذف نام همسر از شناسنامه خودشان است. این کار می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که از جمله آن‌ها می‌توان به ازدواج مجدد زن یا مرد، یا فراموش کردن کل خاطرات ازدواج قبلی اشاره کرد.

برای پاک کردن اسم همسر از شناسنامه قوانین خاصی وجود دارد. اگر زن و مرد پس از عقد یا نکاح و قبل از رابطه زناشویی برای طلاق اقدام کنند؛ و گواهی بکارت را به دادگاه ارائه کنند، امکان حذف نام زوجین از شناسنامه هر دو طرف وجود خواهد داشت. در این شرایط زن و مرد می‌توانند با داشتن رأی دادگاه به اداره ثبت‌احوال مراجعه کرده و شناسنامه جدیدی برای خودشان بگیرند.

اما در صورتی که زن و مرد پس از برقراری رابطه زناشویی و حتی با وجود داشتن فرزند برای حذف نام همسرشان اقدام کنند؛ دادگاه تنها در صورتی این امکان را برای آن‌ها فراهم کرده که همسرشان درخواست حذف ازدواج‌های قبلی فرد را داشته باشد. چون در صورتی که مرد یا زن قبل از ازدواج دوم نسبت به حذف نام اقدام کنند، نوعی فریب در ازدواج رخ می‌دهد؛ و همسر جدید مرد یا زن باید از ازدواج‌های پیشین او آگاه باشد.

در این شرایط اطلاعات آخرین ازدواج، فسخ و… همچنان در شناسنامه مرد یا زن درج می‌شود؛ و به عنوان آخرین اطلاعات وضعیت تأهل فرد مورد استناد قرار خواهند گرفت.

حذف اسم فرزند از شناسنامه

اگر حاصل ازواج زوجین فرزند یا فرزندانی باشد و زن یا مرد یا هر دو از نگهداری آن‌ها اجتناب کنند، موضوع پاک کردن اسم فرزند از شناسنامه نیز مطرح می‌شود. اگر اسم فرزند در شناسنامه مرد ثبت نشده باشد و مرد او را به عنوان فرزندش نپذیرد، ارتباط مرد و فرزند قطع می‌شود و فرزند از مرد ارث نخواهد برد؛ اما همچنان به خاطر ثبت‌ نامش در شناسنامه مادرش به عنوان وارث او شناخته می‌شود.

اما در صورتی که نام فرزند در شناسنامه والدین ثبت شده باشد، مرد یا زن نمی‌توانند برای پاک کردن اسم فرزند از شناسنامه اقدام کنند. چون رابطه پدر و فرزندی یا رابطه مادر و فرزندی یک رابطه خونی است؛ و هیچ فردی نمی‌تواند به خاطر منافع یا اهدافی که دارد آن را انکار کند.

در صورتی که فرد برای دریافت شناسنامه المثنی اقدام کرده باشد و نام فرزند در شناسنامه او ثبت نشده باشد، امکان پیگیری قضایی این موضوع با ارائه دلایل و مستندات وجود خواهد داشت.

پاک کردن اسم فرزند از شناسنامه در صورت رضایت فرزند

اگر رابطه پدر و مادر و فرزند دچار تنش‌های فراوانی شده باشد و هر دو طرف قصد پاک کردن اسم فرزند از شناسنامه را داشتند باشد؛ قانون این اجازه را به آن‌ها نمی‌دهد؛ یعنی حتی در صورت رضایت والدین و فرزند نیز امکان حذف نام فرزند از شناسنامه پدر و مادر وجود نخواهد داشت.

حذف نام فرزند فوت شده از شناسنامه

اگر فرزندی پس از تولد و دریافت شناسنامه فوت شده باشد، برای باطل کردن شناسنامه او و حذف نام فرزند از شناسنامه پدر و مادر لازم است که به اداره ثبت‌احوال مراجعه کنید؛ اما در صورتی که فوت فرزند ثبت نشده باشد و اطلاعات دقیقی درباره تاریخ و زمان فوت در دسترس نباشد، لازم است که دادخواست اثبات واقعه فوت به دادگاه‌های حقوقی عمومی ارائه شود. پس از آن لازم است که مدارکی مانند استشهاد عمومی برای اثبات فوت فرزند و پاک کردن اسم فرزند از شناسنامه ارائه شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در این رابطه می‌توانید از وکلای حقوقی دادسو مشورت بگیرید.

طبق ماده 33 قانون ثبت‌احوال، تمام اتفاق مهم زندگی یک فرد مانند ازدواج، طلاق، تولد فرزند و… در شناسنامه ثبت می‌شود؛ و امکان حذف آن‌ها مگر به صلاحدید قانون وجود ندارد.

نبودن اسم فرزند در شناسنامه مادر

اگر اسم فرزندان در شناسنامه مادر نباشد؛ اما نام مادر در شناسانه فرزندان ثبت شده باشد، این امکان برای آن‌ها در نظر گرفته شده که با مراجعه به اداره ثبت‌احوال این مشکل را اصلاح کنند.

چون در صورتی مادر فوت شده باشد و تنها نام بعضی از فرزندان در شناسنامه درج شده باشد، قانون تنها آن‌ها را به عنوان وراث متوفی در نظر می‌گیرد. البته سایر ورثه نیز می‌توانند با ارائه مستندات ارتباط خونی خودشان را ثابت کرده و به عنوان وارث فرد شناخته شوند.

نبودن اسم فرزند در شناسنامه پدر

در ازدواج‌های موقت ممکن است مرد از ثبت‌نام فرزندانش در شناسنامه اجتناب کند؛ اما فرزندان می‌توانند با ارائه مدارک و شواهد ارتباط خودشان با پدرشان را ثابت کنند؛ در این صورت فرزندان به عنوان وارث پدر شناخته می‌شوند.

بنابراین عدم ثبت‌نام فرزندان در شناسنامه مرد باعث حذف آن‌ها از طبقات ارث نمی‌شود؛ و حتی در صورت اثبات ازدواج موقت یا رابطه ژنتیکی مرد و فرزندان آن‌ها می‌توانند از پدرشان ارث ببرند.

حذف نام مادر از شناسنامه فرزند

بسیاری از والدین بر سر نگهداری از فرزندانشان یا سرپرستی آن‌ها بعد از طلاق دچار مشکل می‌شوند؛ و معمولاً فرزندان با یکی از والدین بزرگ می‌شوند. اگر پدر سرپرست کودک شده باشد و مادر هیچ سراغی از فرزندش پس از جدایی نگرفته باشد، یا مرد به هر دلیلی قصد حذف نام مادر را از شناسنامه فرزندش داشته باشد، قانون این اجازه را به فرد نمی‌دهد.

در واقع طبق قانون حذف نام والدین از شناسنامه فرزندان ممکن نیست؛ و حتی بعد از اختلاف بین والدین یا فرزندان با پدر یا مادر حتی خود فرزند نیز نمی‌تواند برای حذف نام مادر یا پدر از شناسنامه اقدام کند.

جمع بندی

با شروع زندگی مشترک زن و مرد در برابر هم مسئولیت‌هایی را بر عهده دارند. این مسئولیت‌ها بعد از تولد فرزند چند برابر می‌شود؛ و پدر و مادر با به دنیا آوردن کودک مسئول زندگی، سلامتی و آرامش او خواهند بود؛ اما در شرایطی که والدین یا فرزند با هم ناسازگار داشته باشند، قانون برای حل کردن مشکل بین آن‌ها مانند حذف نام پدر و مادر یا فرزند از شناسنامه تصمیم‌گیری می‌کند.

سوالات متداول