رضایت مالک در انتقال سرقفلی

مغازه یا املاک تجاری می‌تواند متعلق به دو مالک باشند؛ یعنی فردی مالکیت عین ملک یا مال را داشته باشد، اما دیگری تنها سرقفلی مغازه را خریداری کرده باشد و از منافع مال بهره‌مند شود. در صورتی که دارنده سرقفلی قصد انتقال آن به دیگری را داشته باشد، کسب رضایت مالک در انتقال سرقفلی مغازه به فرزند یا … ضروری خواهد بود.

در این مطلب دادسو نکاتی که درباره جلب رضایت مالک برای انتقال سرقفلی مد نظر داشته باشید را ارائه کرده‌ایم. در صورتی که نیاز به دریافت اطلاعات بیشتر در این رابطه دارید، با مشاورین موسسه حقوقی دادسو در ارتباط باشید.

نقش مالک در انتقال سرقفلی چیست؟

در ابتدای سال 1356، موضوعی تحت عنوان حق کسب و پیشه مطرح شد. این قانون جهت حمایت از مستاجران برای رونق دادن به ملک تجاری تصویب شده و با تغییر قانون در سال 1376، این حق به عنوان حق سرقفلی برای مستاجران در نظر گرفته شده است.

حق سرقفلی با حق کسب و  تفاوت‌های زیادی دارد که یکی از آن‌ها، امکان درخواست تخلیه ملک از سوی مالک بعد از اتمام قرارداد در سرقفلی است؛ یعنی در صورتی که مبلغ سرقفلی که از سوی مستأجر در ابتدای کار توسط مالک پرداخته شده باشد، طبق قانون و بر اساس قرارداد بین مالک و مستأجر فرد موظف به تخلیه ملک مورد نظر خواهد بود.

آیا می‌توان سرقفلی را بدون رضایت مالک انتقال داد؟

در قراردادهای اجاره مربوط به سرقفلی، باید اجازه انتقال سرقفلی به طور واضح و صریح در قرارداد بیان شده باشد زیرا طبق قانون مصوب شده در سال 1376، مستأجر نمی‌تواند حق سرقفلی را به فرد دیگری منتقل کند، مگر اینکه مالک اجازه این کار را به او داده باشد.

در واقع هرگونه انتقال سرقفلی بدون اجازه مالک جرم است و دارنده ملک می‌تواند دعوای خود را نسبت به فسخ سرقفلی به دلیل انتقال غیرقانونی آن به دادگاه ارائه دهد و از مستأجر درخواست تخلیه ملک را داشته باشد. در این شرایط نیمی از مبلغی که مستأجر در ابتدای قرارداد پرداخته توسط مالک به او بازگردانده خواهد شد.

چگونه می‌توان رضایت مالک را در انتقال سرقفلی جلب کرد؟

طبق قانون اختیارات مالک سرقفلی، فردی که سرقفلی یک ملک تجاری را دارد برای انتقال یا فروش آن باید رضایت مالک عین مال را داشته باشد. برای جلب رضایت مالک روش‌های مختلفی وجود دارد. مستأجر می‌تواند طبق قرارداد و با پرداخت مبلغ مشخصی رضایت مالک را برای انتقال سرقفلی جلب کند، یا اینکه از طریق قانونی برای انتقال سرقفلی یا مواردی مانند انحصار وراثت سرقفلی اقدام کند.

درصد حق مالکانه سرقفلی به چه صورت است؟

اگر مالک سرقفلی یا مستأجر ملک تجاری قصد انتقال دائم حق سرقفلی را از طریق فروش و صلح و هبه و.. داشته باشد، به طور معمول مالک مال بین 10 تا 20 درصد مبلغ دریافتی را از این رقم پرداختی دریافت می‌کند. یعنی حدود 10 تا 20 درصد مبلغ حاصله از فروش متعلق به دارنده عین مال یا ملک تجاری خواهد بود.

اگر دارنده سرقفلی حق اجاره دادن سرقفلی را به صورت موقت به مدت 1 الی 2 سال داشته باشد، معمولاً مالک اصلی 1 تا 2 برج اجاره سالیانه را به عنوان حق مالکانه سرقفلی دریافت می‌کند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره نحوه محاسبه این مبلغ می‌توانید از وکیل سرقفلی که تخصص لازم در این زمینه را دارد کمک بگیرید.

راه حل انتقال سرقفلی در صورت عدم رضایت مالک

اگر مستأجر تصمیم انتقال حق سرقفلی داشته باشد، اما این موضوع در قرارداد اولیه ذکر نشده و مالک نیز نسبت به این موضوع رضایت نداشته باشد، لازم است که از وکیل سرقفلی مغازه برای این موضوع کمک بگیرید.

در صورتی که مالک نسبت به این موضوع رضایت نداده و از پرداخت حق کسب و پیشه مستأجر نیز خودداری می‌کند، راه حل رفع عدم رضایت مالک در انتقال سرقفلی مراجعه به مراجع قضایی است خواهد بود. در این شرایط، دادگاه حکم می‌دهد تا ملک اجاره شده به غیر انتقال داده شود.

البته صدور اجازه این کار از سوی دادگاه شرایط خاصی دارد و تنظیم سند این کار باید در دفترخانه‌ای انجام شود که قبلاً سند اجاره‌نامه در آن ثبت شده. حتی در شرایط خاصی ممکن است این موضوع به یکی از دفترخانه‌های نزدیک ملک واگذار شود. سپس رونوشت این قرارداد به دفترخانه مربوطه ارسال شده و مالک نیز در جریان حکم دادگاه قرار بگیرد.

از زمان صدور حکم به مدت شش ماه مستأجر زمان خواهد داشت تا سرقفلی را به شخص مورد نظر خود انتقال دهد. پس از گذشت این مدت حکم دادگاه ملغی خواهد شد و دیگر مالک اجازه انتقال سرقفلی را ندارد. سپس، در صورت انتقال سرقفلی با دستور دادگاه، مستأجر جدید در تمام موارد اجاره‌نامه جایگزین مستأجر قبلی خواهد بود.

نتیجه انتقال سرقفلی توسط مستأجر

مستأجر اگر قصد انتقال سرقفلی را داشته باشد، باید از مالک ملک رضایت بگیرد، یا از روش‌های قانونی و از طریق دادگاه برای انتقال سرقفلی اقدام کند. در این شرایط، مستأجر باید این موضوع را در نظر داشته باشد که نیمی از مبلغ پرداختی در ابتدای قرارداد را از دست می‌دهد؛ یعنی مالک بر اساس حکم دادگاه تنها نصف این مبلغ را به او بر خواهد کردند و می‌تواند دستور تخلیه ملک را در هر زمان از قرارداد داشته باشد.

حتماً باید به این موضوع توجه داشته باشید که هر نوع انتقال سرقفلی حتی اگر بدون نوشتن قرارداد رسمی باشد، باز هم مشمول اجرای قانون است و مستأجر نمی‌تواند مغازه را برای کسب‌وکار به فرد دیگری واگذار کند، بدون اینکه رضایت مالک را کسب کند.

نمونه رضایت مالک در انتقال سرقفلی

در ادامه یک نمونه رضایت مالک در انتقال سرقفلی را جهت شناخت بیشتر ارائه کرده‌ایم. برای فروش سرقفلی و… نیز لازم است دادخواست را طبق موازین حقوقی تنظیم کرده و به مراجع قانونی ارائه دهید.

طرفین قرارداد

انتقال دهنده………..

انتقال گیرنده…………

اینجانب آقا/خانم ……………………. رضایت خود را مبنی بر نقل و انتقال حق کسب و پیشه و سرقفلی از ناحیه دارنده حق کسب و پیشه و سرقفلی آقای ………………………………….. به مستأجر و دارنده جدید سرقفلی آقا/خانم …………… نسبت به قرارداد اجاره شماره ………………………….؛ و سرقفلی شماره ………………………. اعلام می‌دارد و اینکه مبلغ ……………. تومان از بابت رضایت دادن گرفته‌ام.

سخن پایانی

انتقال سرقفلی باید طبق چارچوب قانونی و با جلب رضایت مالک اصلی ملک تجاری انجام شود. در غیر این صورت مالک می‌تواند حکم توقیف سرقفلی مغازه را دریافت کرده، نیمی از مبلغ پرداخت شده مستأجر را به او پرداخته و درخواست تخلیه ملک را داشته باشد؛ یعنی هیچ فردی نمی‌تواند صرفاً با داشتن حق سرقفلی این حق را به دیگری واگذار کرده یا بفروشد.

سوالات متداول